06 ნოემბერი, 2018 წელი

საქართველოს უზენაესი სასამართლო
სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობით:
თავმჯდომარე:
ზურაბ ძლიერიშვილი
მოსამართლეები:
ეკატერინე გასიტაშვილი, ბესარიონ ალავიძე,

საქმის განხილვის ფორმა - ზეპირი მოსმენის გარეშე

პირველი კასატორი - ი. რ-ე (მოპასუხე, მოწინააღმდეგე მხარე)

მეორე კასატორი, კერძო საჩივრის ავტორი - პ. ნ-ე (მოსარჩელე, აპელანტი)

თავდაპირველი მოპასუხე - თ. ჭ-ია (მოწინააღმდეგე მხარე)

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილება

პირველი კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული გადაწყვეტილების ნაწილობრივი გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა

მეორე კასატორის მოთხოვნა - გასაჩივრებული გადაწყვეტილების ნაწილობრივი გაუქმება და სარჩელის სრულად დაკმაყოფილება; თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ საქმის წარმოების შეწყვეტის შესახებ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მე-5 პუნქტის გაუქმება

კერძო საჩივრის ავტორის მოთხოვნა - თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-5 პუნქტის გაუქმება

დავის საგანი - საზოგადოების სასარგებლოდ ზიანის ანაზღაურება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი:

1. პ. ნ-ემ (შემდეგში: მოსარჩელე ან აპელანტი) სარჩელი აღძრა ი. რ-ის (შემდეგში: მოპასუხე ან მოწინააღმდეგე მხარე) და თ. ჭ-იას (შემდეგში: თავდაპირველი მოპასუხე) მიმართ, რომლითაც მოითხოვა: ა) ორივე მოპასუხისათვის 134 455.70 ლარის სოლიდარულად დაკისრება შპს „ი-სის“ (შემდეგში - პირველი კომპანია) სასარგებლოდ (პირველი კომპანიისთვის მიყენებული ზიანი); ბ) თავდაპირველი მოპასუხისათვის 44 273 ლარის დაკისრება პირველი კომპანიის სასარგებლოდ (კომპანიისათვის მიყენებული ზიანი); გ) მოპასუხისთვის 39 654.59 ლარის დაკისრება პირველი კომპანიის სასარგებლოდ (პირველი კომპანიისათვის მიყენებული ზიანი, რომელიც მოსარჩელის განმარტებით, გამომდინარეობდა შპს „თ-ის" (შემდეგში: მეორე კომპანია) მიმართ ვადამოსული დავალიანების გადახდის მოთხოვნაზე სასამართლოში წარდგენილ სარჩელზე დირექტორის მიერ უარის თქმის გამო, საქმის წარმოების შეწყვეტიდან; დ) მოპასუხისათვის 133 669 ლარის დაკისრება პირველი კომპანიის სასარგებლოდ (კომპანიისათვის მიყენებული ზიანი).

2. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 30 ივნისს გადაწყვეტილებით სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.

3. თბილისის საქალაქო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია შემდეგი ფაქტობრივი გარემოებები:

4. პირველი კომპანიის 49% წილის მფლობელია მოსარჩელე და 51% წილის მფლობელია თავდაპირველი მოპასუხე, რომელიც იმავდროულად, პირველი კომპანიის დირექტორია.

5. პირველი კომპანიის დირექტორი 2014 წლის 4 ივნისიდან 2014 წლის 15 სექტემბრის ჩათვლით იყო მოპასუხე. მოპასუხის შპს-ს დირექტორად დანიშვნამდე შპს-ს დირექტორი იყო თავდაპირველი მოპასუხე.

6. მოპასუხეს, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორს ჰქონდა ორი სამართლებრივი დავა სასამართლოში:

7. ა) 2014 წლის 18 ივნისს პირველი კომპანიის დირექტორმა სარჩელი აღძრა გ. ტ-ის და ქ. ბ-ის მიმართ და მოითხოვა ქ. ბ-ესა და გ. ტ-ს შორის 2010 წლის 27 ოქტომბერს დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა; ბ) 2014 წლის 7 მარტს პირველი კომპანიის დირექტორმა სარჩელი აღძრა თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ, იმ საფუძვლით, რომ თავდაპირველმა მოპასუხემ 2014 წლის 26 მაისიდან 2014 წლის 5 ივნისამდე პერიოდში, პირველი კომპანიის კუთვნილი 249002,91 ლარის ღირებულების საქონლი მიჰყიდა მეორე კომპანიას 1-2%-იანი მოგებით, მაშინ როდესაც პირველი კომპანია საქონელს ყიდის 15-20%-იანი მოგებით, რითაც პირველმა კომპანიამ განიცადა 31 400,87 ლარის ღირებულების ზიანი.

8. დადგენილია, რომ აღსრულების ეროვნული ბიუროს ბრძანებით ქ. ბ-ეს დაეკისრა 103 154.83 ლარის გადახდა პირველი კომპანიის სასარგებლოდ.

9. თავდაპირველი მოპასუხე 2007 წლის 14 დეკემბრიდან დაინიშნა პირველი კომპანიის დირექტორად და მას დაენიშნა ყოველთვიური ანაზღაურება 3410 ლარის ოდენობით.

10. დადგენილია, რომ ჩატარდა თავდაპირველ მოპასუხეზე 2008 წლის 1 იანვრიდან 2014 წლის 30 ივნისის ჩათვლით დარიცხული და გაცემული ხელფასებით ანგარიშსწორების აუდიტი და 3410 ლარის ხელფასის შემთხვევაში თავდაპირველ მოპასუხეს დაერიცხა პროგრამით დარიცხულ ხელფასთან შედარებით 44 273 ლარით მეტი თანხა.

11. აუდიტორული დასკვნის თანახმად, თავდაპირველ მოპასუხეს არ მიუღია პირველი კომპანიის დირექტორის თანამდებობაზე ზედმეტი თანხა, რაც დასტურდება მთავარი ბუღალტრის ხელმოწერილი ამონაწერით. მისი ხელფასი იყო 3 750 ლარი.

12. დადგენილია, რომ მოპასუხეს, როგორც დირექტორს არ ქონდა შპს-ს ფულადი სახსრების ხარჯვის და მართვის უფლებამოსილება, რადგან ეს უფლებამოსილება დელეგირებული იყო დირექტორის მოადგილეზე, რომელსაც მოსარჩელე წარმოადგენდა. მოსარჩელეს, როგორც დირექტორის მოადგილეს საერთო მომარაგების და ტექნიკურ საკითხებში 2014 წლის 23 ივნისიდან გადაეცა მომსახურე ბანკების მართვის (ინტერნეტბანკი) ელექტრონული გასაღები.

13. საქალაქო სასამართლომ დავა მოაწესრიგა „მეწარმეთა შესახებ" საქართველოს კანონის (შემდეგში: სპეციალური კანონი) მე-9 მუხლით, 46-ე მუხლის მეხუთე პუნქტით, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის (შემდეგში: სსკ-ის) 316-ე, 317-ე, 992-ე, 412-ე მუხლებით.

14. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 30 ივნისს გადაწყვეტილების გაუქმების და სარჩელის დაკმაყოფილების მოთხოვნით სააპელაციო საჩივარი წარადგინა მოსარჩელემ.

15. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილებით: მოპასუხის სააპელაციო საჩივარი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა; თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 30 ივნისის გადაწყვეტილების შეცვლით მიღებულ იქნა ახალი გადაწყვეტილება; სარჩელი მოპასუხის მიმართ ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა; მოპასუხეს პირველი კომპანიის სასარგებლოდ დაეკისრა 71 055.46 (31 400.87 + 39 654.59) ლარის გადახდა; სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ, პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, შეწყდა საქმის წარმოება. დანარჩენ ნაწილში სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ არ დაკმაყოფილდა.

16. სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილებით სასამართლო ხარჯების საკითხი განაწილდა შემდეგნაირად: მოპასუხეს მოსარჩელის სასარგებლოდ დაეკისრა სარჩელზე და სააპელაციო საჩივარზე გადახდილი ბაჟის ნაწილის 4 974.8 ლარის გადახდა. მოსარჩელეს თავდაპირველი მოპასუხის სასარგებლოდ დაეკისრა ადვოკატის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯის ნაწილის - 7149 ლარის გადახდა.

17. სააპელაციო პალატამ დადგენილად მიიჩნია, რომ პირველი კომპანიის 49% წილის მფლობელია მოსარჩელე და 51% წილის მფლობელია თავდაპირველი მოპასუხე, რომელიც იმავდროულად პირველი კომპანიის დირექტორია.

18. პირველი კომპანიის რიგგარეშე პარტნიორთა კრების 2014 წლის 04 ივნისის გადაწყვეტილებით პირველი კომპანიის დირექტორის თანამდებობიდან გათავისუფლდა თავდაპირველი მოპასუხე და დირექტორად დაინიშნა მოპასუხე.

19. დადგენილია, რომ 2013 წლის 29 ნოემბერს პირველ და მეორე კომპანიას შორის დაიდო გენერალური ხელშეკრულება საქონლის მიწოდების შესახებ.

20. 2014 წლის 20 მაისს გაფორმდა შეთანხმება საქონლის მიწოდების შესახებ გენერალურ ხელშეკრულებაში ცვლილებების და დამატებების შეტანის შესახებ, რომლითაც ხელშეკრულებას დაემატა 2.11 პუნქტი, რომლის თანახმადაც, გენერალური მიმწოდებელი იღებდა ვალდებულებას წინამდებარე ხელშეკრულების პირობებისა და მოქმედების განმავლობაში დილერის შემკვეთის შესაბამისად მიეწოდებინა საქონელი მისი თვითღირებულების ზევით არაუმეტეს 3% ფასნამატის პირობებით დღგ-ს ჩათვლით, მხარეებმა ასევე იკისრეს ვალდებულება 2014 წლის 20 მაისიდან ერთი წლის განმავლობაში უზრუნველეყოთ არანაკლებ 1 000 000 ლარის ოდენობის ბრუნვა დღგ-ს ჩათვლით (იხ. გენერალური ხელშეკრულება - ტ. I, ს.ფ. 144-150; შეთანხმება - ტ. I, ს.ფ. 141).

21. 2014 წლის 07 მარტს მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა სარჩელით მიმართა სასამართლოს თავდაპირველი მოპასუხის, როგორც პირველი კომპანიის იმჟამინდელი დირექტორის წინააღმდეგ პირველი კომპანიისთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნით. სარჩელის საფუძვლად მითითებული იქნა პირველი კომპანიის ყოფილი დირექტორის - თავდაპირველი მოპასუხის მიერ 2014 წლის 26 მაისიდან 2014 წლის 5 ივნისამდე პერიოდში, პირველი კომპანიის კუთვნილი 249002,91 ლარის ღირებულების საქონლის მეორე კომპანიისათვის მიყიდვის ფაქტი 1-2%-იანი მოგებით, მაშინ როდესაც პირველი კომპანია საქონელს ყიდის 15-20%-იანი მოგებით, რითაც პირველმა კომპანიამ ნახა 31 400,87 ლარის ღირებულების ზიანი. აღნიშნულ სარჩელზე უარის თქმის მოთხოვნით სასამართლოს განცხადებით მიმართა მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა, რომელმაც განმარტა, რომ შემხვედრი გარემოებების გათვალისწინებით, უარს ამბობდა თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ აღძრულ სარჩელზე და მოითხოვა საქმის წარმობის შეწყვეტა. მოპასუხის როგორც პირველი კომპანიის დირექტორის განცხადების საფუძველზე შეწყდა საქმის წარმოება (იხ. სარჩელი - ტ. I, ს.ფ 54-72; განცხადება - ტ. I, ს.ფ. 76).

22. 2014 წლის 18 ივნისს მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა სარჩელით მიმართა სასამართლოს გ. ტ-ის და ქ. ბ-ის წინააღმდეგ, მათ შორის, 2010 წლის 27 ოქტომბერს გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნით. აღნიშნულ სარჩელზე უარის თქმის მოთხოვნით სასამართლოს განცხადებით მიმართა მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა, რომელმაც განმარტა, რომ შემხვედრი გარემოებების გათვალისწინებით უარს ამბობდა ქ. ტ-ის და გ. ბ-ის მიმართ აღძრულ სარჩელზე და მოითხოვა საქმის წარმოების შეწყვეტა. განცხადების საფუძველზე საქმეზე შეწყდა საქმის წარმოება (იხ. სარჩელი - ტ. I, ს.ფ. 35-49; განცხადება - ტ. I, ს.ფ. 77).

23. მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა 2014 წლის 30 ივლისს სარჩელის აღძვრამდე სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენების შესახებ განცხადებით მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა მეორე კომპანიის საბანკო ანგარიშების 39 654.59 ლარის ფარგლებში დაყადაღება. განმცხადებელმა მოთხოვნა დაასაბუთა იმაზე მითითებით, რომ მეორე კომპანიის მიმართ აპირებდა სარჩელის აღძვრას 39 654.59 ლარის დაკისრების მოთხოვნით. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიიის 2014 წლის 31 ივლისის განჩინებით განცხადება სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენების შესახებ დაკმაყოფილდა და ყადაღა დაედო მეორე კომპანიის კუთვნილ საბანკო ანგარიშებს საერთო ჯამში 39 654.59 ლარის ფარგლებში. პირველი კომპანიის სარჩელზე მეორე კომპანიის წინააღმდეგ პირველი კომპანიის დირექტორის - მოპასუხის მიერ, სარჩელზე უარის თქმის გამო, შეწყდა საქმის წარმოება (იხ. 31.07.2014 წლის განჩინება - ტ. I, ს.ფ. 260-262; მხარეთა ახსნა-განმარტება).

24. 2014 წლის 22 მაისს თბილისის სააღსრულებო ბიუროს მიერ მიღებული იქნა პირველი კომპანიის განცხადება ქ. ბ-ის მიმართ. აღსრულების ეროვნული ბიუროს ბრძანებით, ქ. ბ-ეს დაეკისრა 103 154.83 ლარის გადახდა პირველი კომპანიის სასარგებლოდ (იხ. განცხადების მიღების ბარათი - ტ. I, ს.ფ. 171; აღსრულების ეროვნული ბიუროს ბრძანება - ტ. I, ს.ფ. 172).

25. აუდიტორული დასკვნის თანახმად, 2014 წლის ივნისის თვეში პირველი კომპანიის ზარალმა შეადგინა 38 694 ლარი, ივლისის თვეში 61 204 ლარი, ხოლო აგვისტოს თვეში 33 771 ლარი, ჯამში 133 669 ლარი. დასახელებულ პერიოდში პირველი კომპანიის დირექტორის თანამდებობას მოპასუხე იკავებდა. (იხ. აუდიტორული დასკვნა - ტ. II, ს.ფ. 344-346).

26. 2007 წლის 14 დეკემბერს თავდაპირველი მოპასუხე დაინიშნა პირველი კომპანიის დირექტორად. მასვე დაენიშნა ყოველთვიური ხელფასი 3410 ლარი.

27. აუდიტორული კომპანია შპს „ჩ-ის“ ხელფასების გაანგარიშებასთან დაკავშირებით ჩატარებული 2015 წლის 05 მარტის აუდიტის დასკვნის თანახმად, 3410 ლარის ხელფასის პირობებში 2008 წლის 01 იანვრიდან 2014 წლის 30 ივნისის ჩათვლით თავდაპირველი მოპასუხეს დაერიცხებოდა 263138.00 ლარი, აღნიშნული კი პროგრამით დარიცხულ ხელფასთან შედარებით ნაკლებია 44 273.00 ლარით, რომლის 49%-ს შეადგენს 21 693,77 ლარი. (იხ. აუდიტორული დასკვნა - ტ. II, ს.ფ. 255-259).

28. სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ სამეწარმეო ურთიერთობიდან გამომდინარე პარტნიორის/აქციონერის მიერ გარდა მისთვის მიყენებული ზიანის თაობაზე სარჩელისა, შეიძლება ასევე აღძრული იქნეს დერივაციული (ნაწარმოები) სარჩელი. ასეთი სარჩელის წარდგენისას მოსარჩელე გამოდის საწარმოს წარმომადგენლად. აღნიშნული მსჯელობა რეგლამენტირებულია „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტში, რომლის თანახმად, თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებამ არ განახორციელა საკუთარი მოთხოვნა მესამე პირის მიმართ, პარტნიორს შეუძლია საზოგადოების ნაცვლად და მის სასარგებლოდ, თავისი სახელით შეიტანოს სარჩელი აღნიშნული მოთხოვნის განსახორციელებლად. იგი მიიჩნევა სათანადო მოსარჩელედ, თუ საზოგადოება, პარტნიორის წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 90 დღის განმავლობაში, არ აღძრავს სარჩელს მესამე პირის წინააღმდეგ, ან ვერ დაასაბუთებს, რომ ასეთი სარჩელის აღძვრა ეწინააღმდეგება საზოგადოების ინტერესებს.

29. სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ წინამდებარე სარჩელი აღძრულია მოსარჩელის მიერ, როგორც ამ საწარმოს პარტნიორის მიერ, საზოგადოების ნაცვლად და საზოგადოების სასარგებლოდ.

30. წინამდებარე დავის ფარგლებში კი, სასამართლოს შეფასების საგანს წარმოადგენს საწარმოს დირექტორების მიერ მოვალეობათა არაჯეროვანი შესრულების შედეგად საწარმოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების წინაპირობების არსებობა.

31. სააპელაციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ ერთ-ერთ სასარჩელო მოთხოვნას წარმოადგენს პირველი კომპანიის სასარგებლოდ თავდაპირველი მოპასუხისათვის ამ უკანასკნელის მიერ „ვითომ ხელფასის“ სახით მიღებული 44 273 ლარის დაკისრება.

32. სააპელაციო სასამართლომ ყურადღება მიაქცია საქმეში წარმოდგენილ თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 01.05.2015 წლის გადაწყვეტილებას, რომლითაც ირკვევა, რომ სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ თანხის დაკისრების მოთხოვნით არ დაკმაყოფილდა. აღსანიშნავია, რომ სასარჩელო მოთხოვნა როგორც წინამდებარე დავის ასევე დასახელებული გადაწყვეტილების შემთხვევაში, ეფუძნება იმ ფაქტობრივ მოცემულობას, რომ აუდიტორული კომპანია შპს „ჩ-ის“ დასკვნის მიხედვით, თავდაპირველმა მოპასუხემ ხელფასის სახით 2008 წლის 01 იანვრიდან 2014 წლის 30 ივნისის ჩათვლით პირველი კომპანიისაგან ზედმეტად მიიღო 44 273 ლარი. აღნიშნულის გათვალისწინებით კი, კომპანიამ და შესაბამისად, მოსარჩელემ, როგორც პირველი კომპანიის 49%-იანის წილის მფლობელმა პარტნიორმა განიცადა ზიანი. ნიშანდობლივია, რომ თბილისის საქალაქო სასამართლოს 01.05.2015 წლის გადაწყვეტილებაში სასამართლოს მიერ დადგენილია ფაქტობრივი გარემოება მასზედ, რომ პირველ კომპანიას მისი დირექტორის, მოპასუხის სახით უარი აქვს ნათქვამი სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ იგივე დავის საგანზე, რის გამოც, საქმის წარმოება შეწყდა. იმ პირობებში, როდესაც წინამდებარე სარჩელი საზოგადოების პარტნიორის მიერ აღძრულია საზოგადოების სასარგებლოდ. ამასთან, დგინდება, რომ საზოგადოებამ უფლების დაცვის მიზნით კონკრეტულ საკითხთან მიმართებით სარჩელით უკვე მიმართა სასამართლოს, რომელზეც დირექტორის მიერ სარჩელზე უარის თქმის გამო შეწყდა საქმის წარმოება და აღნიშნულის თაობაზე განჩინება შესულია კანონიერ ძალაში, სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სახეზე იყო მოსარჩელის, როგორც პირველი კომპანიის პარტნიორის სარჩელზე პირველი კომპანიის სასარგებლოდ თავდაპირველი მოპასუხისათვის 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, საქმის წარმოების შეწყვეტის ფაქტობრივ-სამართლებრივი საფუძველი. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის (შემდეგში: სსსკ-ის) 272-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის თანახმად, სასამართლო, მხარეთა განცხადებით ან თავისი ინიციატივით, შეწყვეტს საქმის წარმოებას, თუ არსებობს სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება ან განჩინება, რომელიც გამოტანილია დავაზე იმავე მხარეებს შორის, იმავე საგანზე და იმავე საფუძვლით. მითითებული ნორმის ანალიზიდან გამომდინარე, სარჩელზე საქმის წარმოების შეწყვეტა დასაშვებია თუ არსებობს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება. ამგვარი გადაწყვეტილება ეხება იმავე მხარეებს შორის არსებულ დავას, სადაც იგივეა როგორც დავის საგანი (სასარჩელო მოთხოვნა), ასევე საფუძვლები (ფაქტობრივი გარემოებები). სააპელაციო პალატამ აღნიშნა, რომ სასამართლოსათვის მიმართვის უფლების შეზღუდვას აწესებს ამავე კოდექსის 272-ე მუხლი ისეთი გარემოებების არსებობისას, როდესაც მხარემ ერთხელ უკვე ისარგებლა ამ უფლებით და სასამართლომ იმსჯელა მხარის მოთხოვნაზე.

33. იმავდროულად, სააპელაციო სასამართლომ იმსჯელა დირექტორების არაკეთილსინდისიერი ქმედებით საზოგადოებისათვის მიყენებული მატერიალური ზიანის ანაზღაურების განმაპირობებელი ფაქტობრივი გარემოებების არსებობის საკითხზე და აღნიშნა შემდეგი:

34. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 9.1 პუნქტში დასახელებულ პირებს და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს საზოგადოების მიმართ გააჩნიათ ფიდუციური მოვალეობები, ერთი მხრივ, საზოგადოების საქმეებს გაუძღვნენ კეთილსინდისიერად, კერძოდ, ზრუნავდნენ ისე, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი ჩვეულებრივი, საღად მოაზროვნე პირი, და მოქმედებდნენ იმ რწმენით, რომ მათი ეს მოქმედება ყველაზე ხელსაყრელია საზოგადოებისათვის, ხოლო, მეორე მხრივ, პირადი სარგებლის მიღების მიზნით არ გამოიყენონ საზოგადოების საქმიანობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია, რომელიც მათთვის ცნობილი გახდა თავიანთი მოვალეობის შესრულების ან თანამდებობრივი მდგომარეობის გამო. დასახელებული ნორმა საპროცესო-სამართლებრივი თვალსაზრისითაცაა მნიშვნელოვანი და პასუხს იძლევა კითხვაზე - მსგავს შემთხვევაში, თუ როგორ უნდა განაწილდეს მხარეთა შორის მტკიცების ტვირთი.

35. სააპელაციო სასამართლოს მითითებით თავდაპირველი მოპასუხის და მოპასუხის მიმართ აღძრულ მოთხოვნას მატერიალური ზიანის ანაზღაურების შესახებ რამდენიმე საფუძველი გააჩნია.

36. საზოგადოების ხელმძღვანელობის პერიოდში თავდაპირველი მოპასუხის არაკეთილსინდისიერი ქმედებით საზოგადოებისთვის მიყენებულ ზიანად მოსარჩელე მეორე კომპანიისათვის საქონლის დაბალ ფასად მიყიდვას მიიჩნევს და განმარტავს, რომ პირველმა კომპანიამ საქონლის დაბალ ფასად გაყიდვის შედეგად 31 400.87 ლარით ნაკლები შემოსავალი მიიღო.

37. თავდაპირველი მოპასუხის არაკეთილსინდისიერი მმართველობის შედეგად კომპანიისთვის მიყენებულ ზიანად მოსარჩელე 103 054.83 ლარს მიიჩნევს, რომელიც საზოგადოებას მოვალის მიმართ მოთხოვნის წაუყენებლობით მიადგა. მოვალე კი, მოგვიანებით გადახდისუუნარო გახდა. მოპასუხის მიერ მოვალეობათა არაჯეროვანი შესრულების შედეგად საზოგადოებისთვის მიყენებული ზიანად მისი მმართველობის დროს თავდაპირველმა მოპასუხემ მეორე კომპანიის გ. ტ-ს და ქ. ბ-ის მიმართ კომპანიის სახელით აღძრულ სარჩელებზე უარის თქმას მიიჩნევს, რითაც პირველმა კომპანიამ დაკარგა მათ მიმართ სასამართლო დავის უფლება. მოპასუხის, როგორც დირექტორის მიერ კომპანიისთვის მიყენებულ ზიანად მოსარჩელე შპს „კ-ის“ 2014 წლის 25 სექტემბრის აუდიტორული დასკვნით გამოვლენილ ზარალსაც მიიჩნევს, რომელიც კომპანიამ განიცადა მისი დირექტორობის პერიოდში.

38. დირექტორის პასუხისმგებლობასთან დაკავშირებით, საგულისხმოდ იქნა მიჩნეული „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტი, რომელიც ზრუნვის მოვალეობას მოითხოვს დირექტორისაგან, რაც გულისხმობს ისეთი გადაწყვეტილებების მიღებას, რომლებიც გამოიწვევს კომპანიის მოგების გაზრდას. აღნიშნული გადაწყვეტილებები შეიძლება იყოს მაღალი რისკის მატარებელიც და მცდარიც, თუმცა, „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის“ პრეზუმფციიდან გამომდინარე, თუ ხელმძღვანელი კეთილგონიერების ფარგლებში მოქმედებს იმ რწმენით, რომ მისი გადაწყვეტილება მიღებულია საზოგადოების საუკეთესო ინტერესების დაცვის მიზნით და ამ გადაწყვეტილების მიღებისას იგი ინფორმირებული იყო იმ ზომით, რაც მას, მოცემულ ვითარებაში საკმარისად მიაჩნდა, ამ გადაწყვეტილების შედეგებისათვის კომპანიის დირექტორი დაცულია პირადი პასუხისმგებლობისაგან.

39. განსახილველ შემთხვევაში, თავდაპირველი მოპასუხის, როგორც დირექტორის მიერ მოვალეობის არაჯეროვანი შესრულების თვალსაზრისით, მოსარჩელემ მიუთითა დირექტორის მიერ პროდუქციის 1-2%-იანი ფასდანამატით გაყიდვაზე. აღნიშნულ გარემოებაზე მითითება არ იქნა მიჩნეული საკმარის საფუძვლად, რომ დირექტორი გადაწყვეტილება შეფასებულიყო პირადი დაინტერესებით მიღებულ გადაწყვეტილებად კომპანიის საზიანოდ. ამასთან, მხედველობაში იქნა მიღებული ის გარემოება, რომ თავდაპირველი მოსარჩელის წინააღმდეგ აღნიშნული საფუძვლით საზოგადოებამ ერთხელ უკვე ისარგებლა სასამართლოსთვის მიმართვის უფლებით, რაზეც საზოგადოების იმჟამინდელი დირექტორის მოპასუხის განცხადების საფუძველზე შეწყდა საქმის წარმოება.

40. შესაბამისად, თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ ზემოაღნიშნული გადაწყვეტილებების მიღებაზე გავრცელდა „ბიზნებს გადაწყვეტილების მართებულობის პრეზუმფცია“, რომლის საწინააღმდეგო, საქმის მასალებით არ დადასტურდა.

41. პალატამ მიიჩნია, რომ მოსარჩელემ ვერც მოპასუხის მიმართ შესძლო ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის პრეზუმფციის გაქარწყლება მისი დირექტორობის პერიოდში 133 669 ლარის ოდენობით განცდილ ზარალთან მიმართებით.

42. რაც შეეხება მოთხოვნას მოპასუხისათვის ქ. და გ. ტ-ის მიმართ სარჩელზე უარის თქმის გამო 103054.83 ლარის დაკისრების შესახებ, იმ პირობებში, როდესაც საქმის მასალებით დასტურდებოდა, რომ თბილისის სააღსრულებო ბიუროს წარმოებაშია პირველი კომპანიის განცხადება ქ. ბ-ის მიმართ, რომლითაც ქ. ბ-ეს პირველი კომპანიის სასარგებლოდ დაეკისრა 103 154.83 ლარის გადახდა. ამასთან, მოსარჩელის/აპელანტის ახსნა-განმარტების გარდა, რომელსაც არ ეთანხმება მოწინააღმდეგე მხარე, საქმის მასალებით არ დასტურდებოდა, რომ ქ. ბ-ე გადახდისუუნაროა, ან მის მიმართ შეწყდა სააღსრულებო წარმოება, საკმარის საფუძვლად იქნა მიჩნეული დასკვნისათვის, რომ მიუხედავად მოპასუხის მიერ სარჩელზე უარის თქმისა, საზოგადოებას არ დაუკარგავს ქ. ბ-ისგან თანხის ამოღების შესაძლებლობა.

43. განსახილველ შემთხვევში, პალატამ დადგენილად მიიჩნია, რომ მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა უარი თქვა თავდაპირველი მოპასუხის წინააღმდეგ აღძრულ სარჩელზე, კომპანიისათვის მიყენებული ზიანის - 31 400.87 ლარის ანაზღაურების თაობაზე. აგრეთვე, უარი თქვა პირველი კომპანიის მიერ აღძრულ სარჩელზე მეორე კომპანიის წინააღმდეგ, რომელსაც პირველი კომპანიის მიმართ დაგროვილი ჰქონდა 39 654.59 ლარის ოდენობით დავალიანება.

44. მართალია, კონკრეტულ შემთხვევაში, შეუძლებელია იმის განსაზღვრა დადგებოდა თუ არა თავდაპირველი მოპასუხის პასუხისმგებლობის საკითხი, ან/და დაეკისრებოდა თუ არა მეორე კომპანიას სარჩელით მოთხოვნილი თანხა, თუმცა, იმ პირობებში, როდესაც კომპანიამ მისი დირექტორის მეშვეობით განკარგა უფლება თავდაპირველი მოპასუხის და მეორე კომპანიის მიმართ არსებული მოთხოვნების ფარგლებში სარჩელის აღძვრის გზით, მათზე უარის უარის თქმით დირექტორმა საზოგადოებას მოუსპო სასამართლოს მეშვეობით უფლების დაცვის შესაძლებლობა.

45. ნიშანდობლივია, რომ სარჩელს ამ ნაწილში, მოპასუხემ დაუპირისპირა შესაგებელი, სადაც განმარტა, რომ მიუხედავად სარჩელზე მისი უარისა, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად, პარტნიორს რჩება უფლება იდავოს კომპანიის სახელით, აღნიშნულის გათვალისწინებით კი მისი ქმედება საზოგადოების ზიანის მომტანი ვერ იქნებოდა. პალატა მიზანშეწონილად მიიჩნევს, კიდევ ერთხელ გაამახვილოს მხარეთა ყურადღება მეწარმეთა შესახებ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულ დანაწესზე, რომლის თანახმად, თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებამ არ განახორციელა საკუთარი მოთხოვნა მესამე პირის მიმართ, პარტნიორს შეუძლია საზოგადოების ნაცვლად და მის სასარგებლოდ, თავისი სახელით შეიტანოს სარჩელი აღნიშნული მოთხოვნის განსახორციელებლად. ამდენად, აღნიშნული ნორმის მიხედვით პარტნიორს საზოგადოების სახელით და მის სასარგებლოდ მხოლოდ იმ შემთხვევაში აქვს სარჩელის აღძვრის უფლება, თუ თავად საზოგადოება არ განახორციელებს მოთხოვნას ვალდებული პირის მიმართ. ნიშანდობლივია, რომ კონკრეტულ შემთხვევაში უდავო გარემოებას წარმოადგენს საზოგადოების მიერ ვალდებული პირების მიმართ უფლების განხორციელება, როგორც სარჩელის შეტანის ისე მასზე უარის თქმის თვალსაზრისით. აღნიშნული კი, გამორიცხავს საზოგადოების პარტიორის მიერ საზოგადოების სახელით, იმავე მოთხოვნებზე და იმავე საფუძვლით უფლების სასამართლო წესით დაცვის შესაძლებლობას. ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, პალატა მივიდა დასკვნამდე, რომ მოპასუხის გადაწყვეტილება პირველი კომპანიის მიერ თავდაპირველი მოპასუხის და მეორე კომპანიის მიმართ აღძრულ სარჩელებზე უარის თქმასთან დაკავშირებით ვერ დაკვალიფიცირდება, როგორც ბიზნეს გადაწყვეტილება.

46. პალატამ მიიჩნია, რომ მოცემულ შემთხვევაში, მოპასუხემ პირველი კომპანიის მიერ აღძრულ სარჩელებზე უარის თქმით დაარღვია მასზე, როგორც დირექტორზე დაკისრებულ ფიდუციური მოვალეობა, კონკრეტულად კი, ზრუნვის (გულმოდგინების) მოვალეობა, რამეთუ მოპასუხის ქმედებით კომპანიამ დაკარგა ის კომერციული შანსი, რომელიც შესაძლოა სასამართლო გადაწყვეტილებით ანაზღაურებას დაქვემდებარებოდა, მან კი აღნიშნული შანსი კომპანიას მოუსპო, მეტიც, კომპანიას მისი ქმედებით წაერთვა შესაძლებლობა ხელმეორედ იდავოს აღნიშნულ თანხასთან დაკავშირებით სასამართლოში. აღნიშნული კი მიუთითებდა მისი, როგორც კომპანიის დირექტორის მიერ ზრუნვის მოვალეობის დარღვევაზე, ვინაიდან მისი ქმედება ცხადყოფდა, რომ იგი კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებისთვის არ მოქმედებდა, რითაც კომპანიას მიაყენა მნიშვნელოვანი ზიანი.

47. სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საკასაციო საჩივრით გასაჩივრდა მოსარჩელის და მოპასუხის მიერ.

48. პირველი კასაციის საფუძვლები:

49. პირველი კასატორი (მოპასუხე) მოითხოვს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმებას იმ ნაწილში, რომლითაც სარჩელი დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ და მოპასუხეს პირველი კომპანიის სასარგებლოდ დაეკისრა 71 055,46 ლარის (31400.87+39654.59) გადახდა. პირველი კასატორი თვლის, რომ გასაჩივრებული გადაწყვეტილება უსაფუძვლოა, რადგან სააპელაციო სასამართლომ საზოგადოების სასარგებლოდ პასუხისმგებლობა დააკისრა მის ყოფილ დირექტორს, მაშინ როცა მომჩივანი მხარე იყო არა საზოგადოება, არამედ მისი 49%-იანი წილის მფლობელი პარტნიორი. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის პირველი პუნქტის მე-6 ქვეპუნტსა და 54-ე მუხლის მე-6 პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტებზე მითითებით პირველი კასატორი აღნიშნავს, რომ ამ კანონის მიხედვით როგორც შპს-ს, ასევე სს-ს დირექტორის მიმართ მოთხოვნის დაყენების უფლება აქვს მხოლოდ საზოგადოებას, რომელსაც წარმოადგენს არა დირექტორი, არამედ - საერთო კრება ანუ, როდესაც საზოგადოება დირექტორს უპირისპირდება, მას წარმოადგენს საერთო კრება. აღნიშნული ნორმის დანაწესი თანაბრად ვრცელდება მოქმედ და ყოფილ დირექტორზე, რადგან საერთო კრებისა და დირექტორის ურთიერთობა არის ფიდუციური, დირექტორზე არ ვრცელდება შრომის კოდექსი და თუ იგი საერთო კრების ნდობას დაკარგავს, ტოვებს თანამდებობას. შესაბამისად, პროცესში მოსარჩელეს წარმოადგენს საზოგადოება, ხოლო მოპასუხეს - ყოფილი ან მოქმედი დირექტორი. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტის პირველივე წინადადება გამორიცხავს მის გამოყენებას საზოგადოების დირექტორის (მოქმედის თუ ყოფილის) მიმართ, რადგან ეს წესი ვრცელდება „მესამე პირის“ მიმართ. ცხადია, საზოგადოების კორპორატიული ორგანო (კრება, სამეთვალყურეო საბჭო, დირექტორი) არ მიიჩნევა მესამე პირად, არამედ - ნებისმიერი სხვა პირი, რომელიც არ არის საზოგადოება. ამასთან, სსკ-ის 317-ე მუხლი ჩამოთვლის მოთხოვნის წარმოშობის საფუძვლებს: 1) ხელშეკრულება; 2) ზიანის მიყენება (დელიქტი); 3) უსაფუძვლო გამდიდრება; 4) კანონით გათვალისწინებული სხვა საფუძველი. აქედან გამომდინარე, თუკი საზოგადოებას წარმოშობილი აქვს მოთხოვნა დასახელებული 4 საფუძვლიდან ერთ-ერთის არსებობის შემთხვევაში, სხვა (მესამე) პირის მიმართ და მას არ იყენებს, მაშინ ენიჭება საზოგადოების პარტნიორს „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულ უფლებას, იმოქმედოს თავისი სახელით და საზოგადოების ინტერესებში. ზემოაღნიშნული მსჯელობიდან გამომდინარე გასაჩივრებული გადაწყვეტილება საზოგადოების დირექტორის მიმართ სარჩელის დაკმაყოფილების ნაწილში უსაფუძვლოა, რადგან სასამართლოს არასათანადო მოსარჩელედ უნდა ეცნო მოწინააღმდეგე მხარე და მიეღო სსსკ-ის 84-ე მუხლის შესაბამისი გადაწყვეტილება.

50. პირველი კასატორის განმარტებით, სააპელაციო პალატამ ურთიერთგამომრიცხავად შეაფასა საქმის ფაქტობრივი გარემოებები, ვინაიდან, ერთ შემთხვევაში სასამართლომ თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ წარდგენილი სასარჩელო მოთხოვნა 31 400,87 ლარის ოდენობით, ხოლო მეორე შემთხვევაში - მეორე კომპანიის მიმართ წარდგენილი სასარჩელო მოთხოვნა 39 654,59 ლარის ოდენობით, დააკისრა მოპასუხეს სარჩელზე უარის თქმის გამო საქმის წარმოების შეწყვეტისათვის.

51. პირველი კასატორი განმარტავს, რომ თავდაპირველმა მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა მეორე კომპანიის სხვადასხვა საყოფაცხოვრებო ტექნიკა მიყიდა დაბალი 1-2%-იანი ფასნამატით (მოსარჩელის განმარტებით, რეალიზაცია უნდა განხორციელებულიყო 15-20%-იანი ფასნამატით), რითაც მან პირველ კომპანიას მიაყენა ზიანი 31 400,87 ლარის ოდენობით. აღნიშნულთან დაკავშირებით სასამართლომ მიუთითა „მეწარმეთა შესახებ“ კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად საზოგადოების მიმართ დირექტორის მოვალეობებზე („ზრუნვის მოვალეობა“; საქმეების კეთილსინდისიერად გაძღოლის მოვალეობა; „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის პრეზუმფცია“), რომლის შესაბამისად სააპელაციო პალატამ განმარტა, რომ დირექტორს არ შეიძლება დაეკისროს პასუხისმგებლობა იმ ზიანისთვის, რაც ისეთმა შეცდომამ გამოიწვია, რომელიც ნებისმიერ გულმოდგინე დირექტორსაც კი შეიძლებოდა მოსვლოდა. პასუხისმგებლობა მხოლოდ უხეში შეცდომისათვის უნდა დადგეს, რომელიც ჯანსაღი გონებისა და ჩვეულებრივი გულმოდგინების ადამიანს არ უნდა მოსვლოდა.

52. საკასაციო საჩივრის ავტორი აღნიშნავს, რომ ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობასთან დაკავშირებული მსჯელობით სააპელაციო სასამართლომ ფაქტობრივად განაცხადა, რომ თავდაპირველ მოპასუხეს საქონლის დაბალი ფასნამატით გაყიდვის გადაწყვეტილებით 31 400,87 ლარის ოდენობით ზიანი არ მიუყენებია საზოგადოებისათვის. თუმცა, მეორე მხრივ, სააპელაციო სასამართლო განმარტავს, რომ კასატორის მიერ სასარჩელო მოთხოვნაზე უარის თქმით საზოგადოებას მიადგა ზიანი 31 400,87 ლარის ოდენობით, რადგან კასატორმა მას მოუსპო სასამართლოს მეშვეობით უფლების დაცვის შესაძლებლობა. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლომ მოცემულ საქმეზე დაადგინა ორი ურთიერთგამომრიცხავი გარემობა. თუ მივიჩნევთ, რომ თავდაპირველ მოპასუხის ქმედება საზოგადოებისათვის საზიანო ელემენტებს არ შეიცავს, მაშინ უნდა მივიჩნიოთ, რომ საქმის წარმოების შეწყვეტით არც კასატორს მიუყენებია ზიანი საზოგადოებისათვის. კასატორი გასაჩივრებული გადაწყვეტილების 4.4-4.6 პუნქტებზე მითითებით აღნიშნავს, რომ სააპელაციო სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია ამ პუნქტებში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებები და მასთან დაკავშირებული მსჯელობით სააპელაციო პალატამ თეორიულად დაუშვა ის შესაძლებლობა, რომ სარჩელი დაკმაყოფილდებოდა თუ არა, ამის თქმა შეუძლებელია, რითაც გაიზიარა პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილება. მხოლოდ სარჩელის შეტანა არ ნიშნავს მის უპირობო და სრულად დაკმაყოფილებას და ზიანის დადგენას. კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების არსებობამდე რთულია იმის განსაზღვრა, დაკმაყოფილდება თუ არა სარჩელი და რა მოცულობით.

53. პირველი კასატორი აღნიშნავს, რომ სააპელაციო შესაგებელში მან დააფიქსირა თავისი პოზიცია, რომლის თანახმად, საქმის წარმოების შეწყვეტისას მოსარჩელეს, როგორც საზოგადოების 49%-იანი წილის მფლობელსა და მესაკუთრეს, უფლება აქვს ზიანის ანაზღაურების დაკისრების მოთხოვნით ედავოს თავდაპირველ მოპასუხეს და მეორე კომპანიას. აღნიშნულთან დაკავშირებით კი, სასამართლომ არასწორად განმარტა „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტისა და სსსკ-ის 272-ე მუხლის შინაარსი. ზემოაღნიშნული ნორმების საფუძველზე სსსკ-ის 272-ე მუხლის „ბ“ პუნქტის შესაბამისად მოსარჩელე საქმის წარმოების შეწყვეტის გამო მხარედ ვერ დასახელდება, ვინაიდან, იმ დროისათვის იგი მოსარჩელეს არ წარმოადგენდა და არც დასახელებული ნორმები გავრცელდება მასზე. სასამართლოს მიერ სსსკ-ის 272-ე მუხლის „ბ“ პუნქტის შინაარსის სხვაგვარი განმარტების შემთხვევაში, მოსარჩელე მიიჩნევა სათანადო მოსარჩელედ, თუ საზოგადოება პარტნიორის წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 90 დღის განმავლობაში არ აღძრავს სარჩელს მესამე პირის წინააღმდეგ ან ვერ დაასაბუთებს, რომ ასეთი სარჩელის აღძვრა ეწინააღმდეგება საზოგადოების ინტერესებს, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტის მოთხოვნა აზრს კარგავს და შესაბამისად, არასწორია ეს განმარტება.

54. მეორე საკასაციო საჩივრის საფუძვლები:

55. მეორე კასატორი (მოსარჩელე) გასაჩივრებულ გადაწყვეტილებას სადავოდ ხდის იმ ნაწილში, რომლითაც მისი მოთხოვნა მოპასუხისათვის პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 133 669 ლარის, ხოლო სოლიდარულად თავდაპირველ მოპასუხესთან ერთად მოპასუხისათვის პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 103 054,83 ლარის დაკისრების თაობაზე არ დაკმაყოფილდა, ასევე, იმ ნაწილს, რომლითაც მას თავდაპირველი მოპასუხის სასარგებლოდ დაეკისრა ადვოკატის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯის ნაწილი - 7 149 ლარის გადახდა.

56. მეორე კასატორი არ ეთანხმება სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილ გარემოებას იმის თაობაზე, რომ 2014 წლის ივნისის თვეში პირველი კომპანიის ზარალმა შეადგინა 38 694 ლარი, ივლისის თვეში - 61 204 ლარი, აგვისტოს თვეში - 33 771 ლარი, რაც ჯამში 133 669 ლარია. მისი განმარტებით, ეს გარემოება იყო მეორე კასატორის სარჩელის ერთ-ერთი საფუძველი, რომელიც სააპელაციო პალატამ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტით დადგენილი სტანდარტებით შეაფასა, რის შედეგადაც დაასკვნა, რომ მეორე კასატორმა ვერ შეძლო ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის პრეზუმფციის გაქარწყლება მოპასუხის მმართველობის დროს 133 669 ლარის ოდენობით განცდილ ზარალთან დაკავშირებით. შესაბამისად, მეორე კასატორი თვლის, რომ აღნიშნული დასკვნა არ გამომდინარეობს საქმეზე დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებებიდან და იგი იზიარებს დასახელებულ ნორმასთან დაკავშირებით სააპელაციო სასამართლოს მსჯელობას, გარდა საზოგადოების დირექტორის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების მართებულობის პრეზუმფციის თაობაზე მსჯელობისა.

57. მეორე კასატორის განმარტებით, სსსკ-ის 102-ე მუხლის თანახმად განსახილველ შემთხვევაში ზემოაღნიშნული პრეზუმფციის შესაბამისად მტკიცების ტვირთის გადანაწილება მოსარჩელე მხარეზე არასწორია, რადგან კაპიტალური საზოგადოების ხელმძღვანელთა პასუხისმგებლობასთან დაკავშირებულ პროცესში მტკიცების ტვირთის განაწილება სხვაგვარად ხდება, კერძოდ, იგი ეკისრებათ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს და შპს-ს ხელმძღვანელებს, რასაც სამართლის თეორიაში მტკიცების ტვირთის შებრუნება ეწოდება, რაც გამომდინარეობს „მეწარმეთა შესახებ“ კანონიდან [ლადო ჭანტურია, 2006წ, კომერციული მართვა და ხელმძღვანელთა პასუხისმგებლობა საკორპორაციო სამართალში].

58. მეორე კასატორი აღნიშნავს, რომ ზემოთ მითითებული მსჯელობის შესაბამისად, მის მტკიცების ტვირთს წარმოადგენდა ზიანის ოდენობის არსებობის დადასტურება მოპასუხის დირექტორობის პერიოდში, რაც უდავოდ დადგინდა, ვინაიდან, მოპასუხემ ვერ დაადასტურა ის გარემოება, რომ განცდილი ზიანი გარდაუვალი იყო და არ წარმოადგენდა მის მიერ მოვალეობის არაჯეროვან შესრულების შედეგს.

59. მეორე საკასაციო საჩივრის ავტორი აღნიშნავს, რომ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების მიღებისას სააპელაციო სასამართლომ სრულად არ შეისწავლა მოწინააღმდეგე მხარეთა ქმედებები, კერძოდ, ის გარემოება, რომ თავდაპირველმა მოპასუხემ, როგორც საზოგადოების ყოფილმა დირექტორმა, დროულად არ მოითხოვა კომპანიის ერთ-ერთი მოვალის - ქ. ბ-ისაგან 103 054,83 ლარის გადახდა და შესაბამისად, ამ უკანასკნელმა თავისი ქონება გაასხვისა საკუთარ დედაზე, რითაც საფრთხე შეუქმნა გადაწყვეტილების აღსრულებას. თავის მხრივ, მოპასუხემ უარი თქვა სამოქალაქო დავაზე, რომელიც პირველი კომპანიის სარჩელის საფუძველზე დაიწყო მოვალე ქ. ბ-ესა და გ. ტ-ს შორის გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის თაობაზე, რაც ემსახურებოდა მოვალისაგან თანხის ამოღების მიზანს.

60. მეორე კასატორის განმარტებით, სააპელაციო სასამართლომ არ შეაფასა ზემოაღნიშნული გარემოებები და სასარჩელო მოთხოვნა არ დააკმაყოფილა მხოლოდ იმ საფუძვლით, რომ დღეის მდგომარეობით კრედიტორ პირველი კომპანიის განცხადების საფუძველზე მიმდინარეობდა სააღსრულებო საქმის წარმოება მოვალე ქ. ბ-ის მიმართ და საზოგადოებას არ დაუკარგავს მოვალისაგან თანხის ამოღების შესაძლებლობა.

61. აღნიშნული მსჯელობა დაუსაბუთებლად მიაჩნია კასატორს, ვინაიდან, 2013 წლიდან მიმდინარე სააღსრულებო საქმიდან არ მომხდარა დასახელებული მოვალისაგან თანხის მიღება და შესაბამისად აღსრულების მიმდინარეობა უშედეგოა, რაც სადავო არ გამხდარა, ხოლო მხარეები მოქმედებდნენ აშკარად მიკერძოებულად და დაუსაბუთებლად.

62. მეორე კასატორი აღნიშნავს, რომ ადვოკატის ხარჯებთან დაკავშირებით, პირველი ინსტანციის სასამართლოს 2015 წლის 11 აგვისტოს განჩინება, 2015 წლის 27 ივლისს თავდაპირველი მოპასუხის განცხადებით მიმართვის შედეგად დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანით ადვოკატის ხარჯების მოსარჩელისათვის დაკისრების მოთხოვნაზე, რაც სასამართლომ არ დააკმაყოფილა, დასაბუთებული და საფუძვლიანია, რადგან სსსკ-ის 261-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანის საკითხი შეიძლება დაისვას გადაწყვეტილების გამოცხადებიდან 7 დღის ვადაში, რომლის გაგრძელება დაუშვებელია. აღნიშნული გადაწყვეტილება გამოცხადდა 30 ივნისს, ხოლო მოპასუხის წარმომადგენელმა სასამართლოს 27 ივლისს მიმართა, რითაც მხარემ დაარღვია ზემოაღნიშნული ვადაა.

63. მეორე კასატორი დამატებით აღნიშნავს, რომ განჩინებაში მითითებული იყო მისი კერძო საჩივრით გასაჩივრების ვადის თაობაზე, თუმცა, მხარემ არ გამოიყენა ეს შესაძლებლობა, რის გამოც, ამ ნაწილში მისი მოთხოვნა უსაფუძვლოა. ამასთან, წარმოდგენილი საადვოკატო მომსახურების ხელშეკრულების დადების თარიღითა და შინაარსით დგინდება, რომ ამ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ანაზღაურების დამადასტურებელი ქვითარი №30418461 არის 5 000 ლარიანი და არა 3 500 ლარიანი. ხელშეკრულებით შეთანხმებულ ანაზღაურებასაც შეადგენდა 5 000 ლარი, ხოლო 3 500 ლარიანი ქვითრის შესაბამისი მომსახურების ხელშეკრულება არ არის წარმოდგენილი, რის გამოც, გაუგებარია წარმოდგენილი სალაროს შემოსავლის ორდერში №36561061 მითითებული 3 500 ლარი რის ანაზღაურებას წარმოადგენს.

სამოტივაციო ნაწილი :

64. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 29 ივლისის განჩინებით ი. რ-ის საკასაციო საჩივარი, ხოლო 2016 წლის 7 სექტემბრის განჩინებით პ. ნ-ის საკასაციო საჩივარი იქნა მიღებული წარმოებაში სსსკ-ის 391-ე მუხლის მიხედვით დასაშვებობის შესამოწმებლად, ხოლო 2017 წლის 10 ნოემბრის განჩინებით ორივე საკასაციო საჩივარი ცნობილ იქნა დასაშვებად.

65. განსახილველ საქმეში სარჩელი აღიძრა პირველი კომპანიის ყოფილი და მოქმედი დირექტორების მოქმედებების შედეგად პირველი კომპანიისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნით.

66. საგულისხმოა, რომ მოსარჩელის განმარტებით ზიანი გამოიხატა შემდეგში: 1. თავდაპირველი მოპასუხის მიერ პირველი კომპანიის მოვალე ქ. ბ-ის მიმართ სარჩელის არ აღძვრაში; 2. თავდაპირველი მოპასუხის მიერ 2014 წლის 26 მაისიდან 2014 წლის 5 ივნისის ჩათვლით პერიოდში, პირველი კომპანიის კუთვნილი 249002.91 ლარის ღირებულების საქონლის მეორე კომპანიისათვის მიყიდვაში 1-2%-იანი მოგებით, მაშინ როდესაც პირველი კომპანია საქონელს ყიდდა 15-20%-იანი მოგებით; 3. მოპასუხის მიერ პირველი კომპანიის სახელით შეტანილ სარჩელებზე უარის თქმაში; 4. თავდაპირველი მოპასუხის მიერ ზედმეტად ხელფასის სახით 44 273 ლარის აღებაში; 5. მოპასუხის მიერ დირექტორად ყოფნის პერიოდში, შესყიდვების განუხორციელებლობით შპს-სთვის ზიანის მიყენებაში.

67. დადგენილია, რომ სარჩელი დაკმაყოფილებულია მოპასუხისთვის პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 71 055,46 ლარის (31400.87+39654.59) გადახდის დაკისრების ნაწილში. სწორედ ამ ნაწილში ხდის სადავოდ გასაჩივრებულ გადაწყვეტილებას პირველი კასატორი და წარმოდგენილ საკასაციო შედავებას იმ პროცესუალურ დარღვევაზე აფუძნებს, რომლის მიხედვით, მოსარჩელე არ იყო უფლებამოსილი აღეძრა სარჩელი კომპანიის სასარგებლოდ [არასათანადო მოსარჩელე - სსსკ-ის 84-ე მუხლი]. პირველი კასატორი აღნიშნავს, რომ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის პირველი პუნქტის მე-6 ქვეპუნტსა და 54-ე მუხლის მე-6 პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტების მიხედვით როდესაც საზოგადოება დირექტორს უპირისპირდება, მას წარმოადგენს საერთო კრება. პირველი კასატორი აგრეთვე მიუითებს, რომ არ არსებობდა სარჩელის დაკმაყოფილების სამართლებრივი წინაპირობები.

68. საკასაციო პალატა არ იზიარებს პირველი კასატორის შედავებას მოსარჩელის არასათანადო მხარის სტატუსთან მიმართებით.

69. საკასაციო პალატა პირველ რიგში, განმარტავს, რომ თანამედროვე საპროცესო სამართლებრივი დოქტრინა სარჩელს განსაზღვრავს, როგორც დაინტერესებული პირის მიმართვას სასამართლოსადმი დარღვეული ან სადავო უფლების დაცვის მოთხოვნით, უფლების შესახებ დავის გადაწყვეტის გზით [სსსკ-ის მე-2 და მე-3 მუხლები]. განასხვავებენ სარჩელების კლასიფიკაციას, როგორც სამოქალაქო საპროცესო კანონმდებლობის ისე, მატერიალური კანონმდებლობის ანალიზის საფუძველზე (შდრ: სუსგ №ას-302-285-2017, 16 ივნისი, 2017 წელი).

70. სარჩელის კლასიფიკაცია შესაძლებელია მოსარჩელის მოთხოვნათა მიხედვით. დოქტრინაში განვითარებული შეხედულების თანახმად, მატერიალურ სამართალში სარჩელის ძირითად სახეებად გვევლინება სანივთოსამართლებრივი სარჩელები, როგორებიცაა სავინდიკაციო და ნეგატორული სარჩელები. სავინდიკაციო სარჩელი არის არამფლობელი მესაკუთრის ან სხვა კანონიერი მფლობელის სარჩელი უკანონო მფლობელის წინააღმდეგ ინდივიდუალური ნიშნით განსაზღვრული და ნატურით არსებული ნივთის დაბრუნების თაობაზე. ნეგატორული სარჩელი მიმართულია უფლების ისეთი დარღვევის წინააღმდეგ, რაც არ არის დაკავშირებული ნივთის მფლობელობის დაკარგვასთან, მაგრამ ხელშემშლელია ნივთით სარგებლობისა .და განკარგვისთვის, ე.ი. პირი მოკლებულია ამ უფლებამოსილებათა განხორციელების შესაძლებლობას, რადგან სხვა პირი თავისი მოქმედებით ხელს უშლის მათ რეალიზებას; ვალდებულებითი-სახელშეკრულებო და არასახელშეკრულებო (დელიქტური, კონდიქციური) სარჩელები. თითოეული მათგანი მიმართულია უფლებამოსული პირისთვის ქონების დაბრუნებისკენ და უფლების დარღვევამდე არსებული მდგომარეობის აღდგენისკენ. მაგალითად, დელიქტური სარჩელი მიმართულია არასახელშეკრულებო ზიანის ანაზღაურებისკენ. ასეთია ის ზიანი, რომელიც მიყენებულია ისეთი დარღვევის შედეგად, როდესაც მხარეები არ იმყოფებიან სახელშეკრულებო ურთიერთობაში. ვინდიკაციისგან განსხვავებით, რომლის საგანია მხოლოდ ნატურით არსებული ნივთი, დელიქტური სარჩელით შესაძლოა, ზიანის ანაზღაურება როგორც ნატურით, ისე ფულადი სახით, როცა ნატურით რესტიტუცია შეუძლებელია. კონდიქციური სარჩელები, რომლითაც ხდება სამართლებრივი საფუძვლის გარეშე, სხვისი ქონებრივი სიკეთის ხარჯზე, პირის არამართლზომიერი თუ მართლზომიერი მოქმედების ან დაუძლეველი ძალის შედეგად მიღებულის (შეძენილი ან დაზოგილი) უკან დაბრუნება, რითაც მიიღწევა ქონებრივი მიმოქცევის წონასწორობის აღდგენა დაზარალებულის ქონებრივი სფეროს აღდგენით (იხ., ცვაიგერტი კ., კოტცი ჰ., შედარებითი სამართალმცოდნეობის შესავალი კერძო სამართლის სფეროში, ტ.II, გამოცემის მეცნიერული რედაქცია და ბოლოთქმა თ.ნინიძის, თარგმანი ე. სუმბათაშვილის, თბ., 2001, 228).

71. დერივაციული სარჩელი კი, თანამედროვე ცივილისტური დოქტრინის, თუ კანონმდებლობის თანახმად, უფლებას აძლევს აქციონერს (ამ უფლებით უმეტესად სწორედ უმცირესობაში მყოფი აქციონერები სარგებლობენ), აგრეთვე, საზოგადოების პარტნიორებს გააკონტროლოს დირექტორის საქმიანობა. შეიძლება ითქვას, რომ დერივაციული სარჩელი კორპორაციული მართვის ამოცანების განხორციელების მიზნებსაც ემსახურება.

72. აღსანიშნავია, რომ კორპორაციულსამართლებრივ კონტექსტში ხელმძღვანელი (დირექტორი) საწარმოს და არა მისი აქციონერების / პარტნიორების მინდობილი პირი - მისი ფიდუციარია. აქციონერების /პარტნიორების ურთიერთობა კი განპირობებულია სწორედ „საწარმოს საუკეთესო ინტერესით“, ვინაიდან სწორედ აქციონერია /პარტნიორია საწარმოს წარმატების მთავარი მოსურნე და მისი მთავარი მოსარგებლე (ბენეფიციარი) (იხ., ჯუღელი გ., დირექტორთა პასუხისმგებლობა კრედიტორების წინაშე ახალი სასამართლო პრაქტიკის შედარებით სამართლებრივი მიმოხილვა. ჟურ. ქართული ბიზნეს სამართლის მიმოხილვა; აგრეთვე, იხ., Emanuel S., Emanuel L., Corporations, Aspen Publishers Online, New York, 2009, 46-78; Modern Company Law for a Competitive Economy Final Report (London: DTI, 2001), paras. 6.19-6.40, Shareholder Litigation: Common Law, 212-249).

73. სამართლის მეცნიერებაში დერივაციულ (არაპირდაპირ) სარჩელს უწოდებენ აქციონერის/პარტიორის მიერ ინიცირებულ მოთხოვნას, რომელსაც იგი წარადგენს კორპორაციის სასარგებლოდ და კორპორაციის ხელმძღვანელთა წინააღმდეგ. კორპორაციული მართვის პრინციპებით სარჩელის წარდგენის შესაძლებლობის აღიარება წარმოადგენს ინვესტორთა რწმენის გაზრდის საფუძველს და აღიქმება აქციონერთა უფლებების დაცვის რეალურ მექანიზმად, რაც ზოგადად კორპორაციულ მართვაში მცირე აქციონერთა/მინორიტარ პარტნიორთა ჩართულობას უზრუნველყოფს და ეფექტური კორპორაციული მართვის მოდელის ჩამოყალიბებაზეც აისახება (იხ., მაჭავარიანი ს. დისერტაცია: კორპორაციული ჯგუფების მართვა გერმანიასა და ამერიკის შეერთებულ შტატებში და მართვის პრინციპების ინტეგრაცია ქართულ კერძო სამართალში”. თბილისი, 2015, 143, 144).

74. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ საწარმოს ხელმძღვანელობაზე უფლებამოსილი პირის (დირექტორი) მოვალეობები სამ ნაწილად შეიძლება დაიყოს: ა) გულმოდგინება, ბ) ერთგულება და გ) კეთილსინდისიერება. გულმოდგინების მოვალეობა გულისხმობს, დირექტორის მიერ ისეთი გადაწყვეტილებების მიღებას, რომელსაც მიიღებდა ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი ჩვეულებრივ საღად მოაზროვნე პირი. ერთგულების მოვალეობა მოიცავს კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე გადაწყვეტილების მიღებას. კეთილსინდისიერება გულისხმობს სამოქალაქო ბრუნვის მონაწილეთა მოქმედებას პასუხისმგებლობით, და ერთმანეთის უფლებებისადმი პატივისცემით მოპყრობას. კეთილსინდისიერება როგორც ნორმატიული, ისე სუბიექტური ნების განმარტების ინსტრუმენტია. მის საფუძველზე აღმოიფხვრება როგორც კანონის, ისე ხელშეკრულების ხარვეზი. დირექტორს გონივრულად უნდა სწამდეს, რომ მოქმედებს კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე. ფიდუციური მოვალეობის საფუძველი, კეთილსინდისიერების ზოგადი სტანდარტია (დამატებით იხ., ჭანტურია ლ, კორპორაციული მართვა და ხელმძღვანელთა პასუხისმგებლობა საკორპორაციო სამართალში, თბ., 2006, 202-203, 256, 302, 384-386, 405-407; მაისურაძე დ, სამეწარმეო განსჯის წესი საკორპორაციო სამართალში, საკორპორაციო სამართლის კრებული I, რედ.ი.ბურდული, თბ., 2011, 113-117. ბურდული ი, ზუბიაშვილი ნ, სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი, წიგნი I, მუხლი 37, ველი 5-6, თბ., 2017.). საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ თანამედროვე საკორპორაციო სამართალში დიდი მნიშვნელობა ენიჭება „სამეწარმეო განსჯის წესს“ ანუ, მოქმედებს პრეზუმფცია, რომ გადაწყვეტილების მიღებისას საწარმოს დირექტორები მოქმედებდნენ კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე, კეთილსინდისიერებისა და ინფორმირებულობის პრინციპის დაცვით, შესაბამისად, დირექტორების წინააღმდეგ სარჩელის შეტანის შემთხვევაში, მოსარჩელე მხარე ვალდებულია, გადალახოს აღნიშნული პრეზუმფცია. დერივაციული სარჩელი წარმოადგენს დირექტორთთა კორპორაციული ანგარიშვალდებულების მექნიზმს. დერივაციული სარჩელი უზრუნველყოფს, რომ დირექტორის არამართლზომიერი ქმედებით გამოწვეული ზიანი ანაზღაურებული იქნება კომპანიისათვის კომპანიის სახელით მოქმედი აქციონერის (პარტნიორის) მიერ სასამართლოსათვის მიმართვის გზით. ასეთი სარჩელი, ერთის მხრივ, ერთგვარი პრევენციაა დირექტორის მხრიდან გადაცდომის საწინააღმდეგოდ, როდესაც მას გააზრებული აქვს, რომ აქციონერი (პარტნიორი) უფლებამოსილია დირექტორატის გვერდის ავლით დამოუკიდებლად აღძრას სარჩელი კომპანიის სახელით და მოითხოვოს ზიანის ანაზღაურება. დერივაციული სარჩელის აღვრა უნდა მოხდეს ყოველი კონკრეტული საქმის გარემოებების გათვალისწინებით (case-by-case).

75. ამდენად, დერივაციული სარჩელის წარდგენისას მოსარჩელე გამოდის საწარმოს წარმომადგენლად. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 46-ე მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად, თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებამ არ განახორციელა საკუთარი მოთხოვნა მესამე პირის მიმართ, პარტნიორს შეუძლია საზოგადოების ნაცვლად და მის სასარგებლოდ, თავისი სახელით შეიტანოს სარჩელი აღნიშნული მოთხოვნის განსახორციელებლად. იგი მიიჩნევა სათანადო მოსარჩელედ, თუ საზოგადოება, პარტნიორის წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 90 დღის განმავლობაში, არ აღძრავს სარჩელს მესამე პირის წინააღმდეგ, ან ვერ დაასაბუთებს, რომ ასეთი სარჩელის აღძვრა ეწინააღმდეგება საზოგადოების ინტერესებს. სამეცნიერო დოქტრინაში ჩამოყალიბებულია მოსაზრება, რომ თუ აქციონერი საერთო კრებას მიმართავს და მიიღებს უარს სარჩელის წარდგენაზე, ეს აქციონერს სარჩელის წარდგენის უფლებას შეიძლება საერთოდ ართმევდეს. ამიტომაც, საერთო კრებისათვის მიმართვა არ უნდა წარმოადგენდეს სარჩელის დასაშვებობის წინაპირობას, თუ მისთვის წინასწარ სავარაუდო იყო, რომ მას შედეგი არ მოჰყვება. მით უმეტეს, პრაქტიკულ განხორციელებას იქნება მოკლებული საზოგადოების მინორიტარ პარტნიორთა (უმცირესობა) უფლება დაიცვან საზოგადოების ინტერესები სასამართლოსადმი დერივაციული სარჩელის აღძვრით. განსახილველი სარჩელიც აღძრულია პირველი კომპანიის მინორიტარი პარტნიორის მიერ დირექტორების (თავდაპირველი მოპასუხე და მოპასუხე) მიმართ, დავის საგანზე, რომელიც შეეხება კომპანიისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურებას კომპანიისავე სასარგებლოდ. შესაბამიად, პირველი კასატორის პრეტენზია, რომ სარჩელის აღძვრამდე პროცედურული წესი არ ყოფილა დაცული, ზემოქმედებას ვერ იქონიებს პარტნიორის უფლებაზე დერივაციული სარჩელის აღძვრის თვალსაზრისით.

76. ამდენად, საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ მოსარჩელის, როგორც არაუფლებამოსილი პირის მიერ სარჩელის აღძვრის საპროცესო სამართლებრივ საკითხთან მიმართებით პირველმა კასატორმა ვერ წარმოადგინა დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია.

77. რაც შეეხება საკასაციო პრეტენზიას თანხის დაკისრების ნაწილში, აღსანიშნავია, რომ მოპასუხისათვის (პირველი კასატორი) გასაჩივრებული გადაწყვეტილებლით თანხა (31 400,87 ლარის და 39 654,59 ლარი) დაკისრებულია საწარმოს დირექტორის მიერ მოვალეობათა არაჯეროვანი შესრულების შედეგად საწარმოსთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების სამართლებრივი საფუძვლით [„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის 9.1 პუნქტი].

78. სსსკ-ის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებულად ცნობილი ფაქტობრივი გარემოებები სავალდებულოა საკასაციო სასამართლოსათვის, თუ წამოყენებული არ არის დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია (შედავება). მოცემულ საქმეზე თბილისის სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილადაა ცნობილი დავის გადაწყვეტისათვის მნიშვნელობის მქონე ფაქტობრივი გარემოებები, რომლებზედაც მითითებულია ამ გადაწყვეტილების პპ: 17-24-ში.

79. აღსანიშნავია, რომ თავდაპირველი მოპასუხის და მოპასუხის მიმართ აღძრულ მოთხოვნას მატერიალური ზიანის ანაზღაურების შესახებ მოსარჩელე შემდეგ გარემოებებზე აფუძნებს: ერთი მხრივ, საზოგადოების ხელმძღვანელობის პერიოდში თავდაპირველი მოპასუხის არაკეთილსინდისიერი ქმედებით საზოგადოებისთვის მიყენებულ ზიანად მოსარჩელე მეორე კომპანიისათვის საქონლის დაბალ ფასად მიყიდვას მიიჩნევს და განმარტავს, რომ პირველმა კომპანიამ საქონლის დაბალ ფასად გაყიდვის შედეგად 31 400.87 ლარით ნაკლები შემოსავალი მიიღო, ხოლო მეორე მხრივ, დასახელებული საფუძვლით თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ აღძრულ სარჩელზე დირექტორის მიერ (მოპასუხე / პირველი კასატორი) უარის თქმით [სსსკ-ის 272-ე მუხლის „გ“ პუნქტი] პირველმა კომპანიამ განიცადა ზიანი [საპროცესო მოქმედების განხორციელება].

80. პირველი კასატორის მითითებით, გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით დადგენილია, რომ თავდაპირველ მოპასუხეს საქონლის დაბალი ფასნამატით გაყიდვის გადაწყვეტილებით 31 400,87 ლარის ოდენობით ზიანი არ მიუყენებია საზოგადოებისათვის. შესაბამისად, დაუსაბუთებელია, მოპასუხის მიერ აღძრულ სასარჩელო მოთხოვნაზე უარის თქმით [სსსკ-ის 272-ე მუხლის „გ“ პუნქტი - საპროცესო მოქმედების განხორციელება] საზოგადოებას როგორღა მიადგა ზიანი 31 400,87 ლარის ოდენობით (ურთიერთგამომრიცხავი გარემობა). თუ მივიჩნევთ, რომ თავდაპირველი მოპასუხის ქმედება საზოგადოებისათვის საზიანო ელემენტებს არ შეიცავს, მაშინ უნდა მივიჩნიოთ, რომ საქმის წარმოების შეწყვეტით მოპასუხეს არ მიუყენებია ზიანი საზოგადოებისათვის (ამ გადაწყვეტილების პ-52).

81. საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ 31 400,87 ლარის ოდენობით ზიანის ანაზღაურების მოპასუხისათვის (პირველი კასატორი) დაკისრების ნაწილში, პირველმა კასატორმა წარმოადგინა ნაწილობრივ დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია (შედავება). შესაბამისად, იურიდიულად ნაწილობრივ დაუსაბუთებელია გასაჩივრებული გადაწყვეტილება (სსკ-ის 393-ე მუხლი). აღნიშნული გარემოება, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 394-ე მუხლის „ე“ ქვეპუნქტის თანახმად კი, გასაჩივრებული გადაწყვეტილების ნაწილობრივ გაუქმების აბსოლუტური საფუძველია. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 411-ე მუხლის მიხედვით, საკასაციო სასამართლო თვითონ მიიღებს გადაწყვეტილებას საქმეზე, თუ არ არსებობს ამ კოდექსის 412-ე მუხლით გათვალისწინებული გადაწყვეტილების გაუქმებისა და საქმის სააპელაციო სასამართლოში ხელახლა განსახილველად დაბრუნების საფუძვლები.

82. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 31 400,87 ლარის ოდენობით ზიანის ანაზღაურების პირველი კასატორისათვის (მოპასუხე) დაკისრების არამართლზომიერება განპირობებულია საკორპორაციო სამართალში დამკვიდრებული პრეზუმფციით, რომელიც კომპანიის დირექტორს იცავს არაპროპორციული პასუხისმგებლობისაგან.

83. აღნიშნული პრეზუმფცია პრაქტიკაში განიმარტა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებებში (იხ., სუსგ №ას-1158-1104-2014, 06 მაისი, 2015 წელი; ას-1307-1245-2014, 06 მაისი, 2015 წელი), რომელშიც ერთ-ერთი სადავო საკითხი იყო კომპანიის დირექტორის პასუხისმგებლობა. საკასაციო პალატის განმარტებით „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად, კომპანიის დირექტორს აკისრია განსაკუთრებული მოვალეობები კომპანიის წინაშე, რომლებსაც ეწოდება ფიდუციური მოვალეობები და რომლებიც, სხვასთან ერთად, მოიცავს დირექტორის მოვალოებას საზოგადოების საქმეებს გაუძღვეს კეთილსინდისიერად, კერძოდ, ზრუნავდეს ისე, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი ჩვეულებრივი, საღად მოაზროვნე პირი და მოქმედებდეს იმ რწმენით, რომ მისი ეს მოქმედება ყველაზე ხელსაყრელია საზოგადოებისათვის („ზრუნვის მოვალეობა“). საკასაციო პალატამ აღნიშნა, რომ ზრუნვის მოვალეობა საგადასახადო ვალდებულებების მინიმიზაციას კომპანიის დირექტორთა საქმიანობის განუყოფელ ნაწილად აქცევს. კომპანიის მენეჯმენტის ეფექტურობის შეფასების მნიშვნელოვანი კრიტერიუმია მათი მხრიდან კომპანიის ოპერაციების ისე დაგეგმვისა და განხორციელების უნარი, რომ მიღწეულ იქნას მაქსიმალური საგადასახადო ოპტიმიზაცია. საკასაციო პალატამ განმარტა, რომ ზრუნვის მოვალეობა მოითხოვს დირექტორისაგან მიიღოს ისეთი გადაწყვეტილებები, რომლებიც გამოიწვევს კომპანიის მოგების გაზრდას. აღნიშნული გადაწყვეტილებები შეიძლება იყოს მაღალი რისკის მატარებელიც და მცდარიც, თუმცა „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის“ პრეზუმფციიდან გამომდინარე, თუ ხელმძღვანელი კეთილგონიერების ფარგლებში მოქმედებს იმ რწმენით, რომ მისი გადაწყვეტილება მიღებულია საზოგადოების საუკეთესო ინტერესების დაცვის მიზნით და ამ გადაწყვეტილების მიღებისას იგი ინფორმირებული იყო იმ ზომით, რაც მას, მოცემულ ვითარებაში საკმარისად მიაჩნდა, ამ გადაწყვეტილების შედეგებისათვის კომპანიის დირექტორი დაცულია პირადი პასუხისმგებლობისაგან.

84. საგულისხმოა, რომ წინამდებარე დავაში მოსარჩელის პრეტენზია, რომელიც პირველი კომპანიის პროდუქციის 1-2%-იანი ფასნამატით გაყიდვასთან დაკავშირებულ სასამართლო დავაზე დირექტორის მიერ სარჩელზე უარის თქმას შეეხება [სსსკ-ის 272-ე მუხლის „გ“ პუნქტი], ვერ აქარწყლებს მატერიალურ სამართალში მოქმედ პრეზუმფციას დირექტორის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების მართებულობასთან დაკავშირებით.

85. საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ მოსარჩელის მიერ მხოლოდ იმ გარემოებაზე მითითება, თითქოსდა დირექტორმა არამართლზომიერად განკარგა საპროცესო უფლება მოეთხოვა კომპანიის ყოფილი დირექტორისაგან უმართებულო გადაწყვეტილების მიღებით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება, დაუსაბუთებელია. აღსანიშნავია, რომ კომპანიის /საზოგადოების ოპერაციების დაგეგმვასა და განხორციელებას უზრუნველყოფს დირექტორი. თუკი დირექტორის მიმართ ვრცელდება „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის“ პრეზუმფცია კორპორაციული მართვის პროცეში, არსებობს ისეთვივე დასაბუთებული ვარაუდის საფუძველი, რომ ყოფილი დირექტორის მიმართ აღძრული სარჩელის პერსპექტიულობა იმავე პრეზუმფციიდან გამომდინარე, ნაკლებად სავარაუდოა და არ შეიძლება მიჩნეული იქნეს პირველი კომპანიისათვის მიყენებული ზიანის დამადასტურებელ უტყუარ გარემოებად.

86. აქედან გამომდინარე, ყოფილი დირექტორის მიმართ „უმართებულო“ ბიზნეს გადაწყვეტილების მიღების ფაქტობრივი საფუძვლით აღძრული სარჩელის პესპექტივის მოსპობა, ვერ მიიჩნევა საკმარის საფუძველად, რომ დირექტორის გადაწყვეტილება სარჩელზე უარის თქმის ნაწილში [სსსკ-ის 272-ე მუხლის „გ“ პუნქტი] მიჩნეულ იქნეს პირადი დაინტერესებით, კომპანიის საზიანოდ მიღებულ გადაწყვეტილებად და საფუძვლად დაედოს მოქმედი დირექტორისათვის მატერიალური ზიანის ანაზღაურების დაკისრებას. სხვა მტკიცებულებები კი, რომელთა ერთობლობაში შეფასებით პალატა მივიდოდა დასკვნამდე, რომ მოპასუხე (პირველი კასატორი), როგორც საზოგადოების დირექტორი ამ საზოგადოების საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე არ მოქმედებდა, წარმოდგენილი არ არის [სსსკ-ის მე-3, მე-4 და 102-ე მუხლები]. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა იმის თაობაზე, რომ თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ აღძრულ სარჩელზე უარის თქმით პირველმა კომპანიამ მისი დირექტორის მეშვეობით განკარგა უფლება, რითაც დირექტორმა საზოგადოებას მოუსპო სასამართლოს მეშვეობით უფლების დაცვის შესაძლებლობა, დაუსაბუთებელია, რადგან ფიდუციური ვალდებულებები (ერთგულება და გულისხმიერება (ზრუნვა) მოითხოვს ხელმძღვანელისგან (დირექტორისგან), არ იმოქმედოს ინტერესთა კონფლიქტის დროს საწარმოს ინტერესების საპირისპიროდ, ასევე არ განახორციელოს ქმედებები, რომლებიც აშკარად ეწინააღმდეგება საწარმოს ინტერესებს (მოგების მაქსიმიზაციას). დამოუკიდებელი (ინტერესთა კონფლიქტის გარეშე) მოქმედი დირექტორის ქმედების (სამეწარმეო გადაწყვეტილების მიღებისას) შეფასებისას გამოიყენება ე.წ. „მართებული სამეწარმეო გადაწყვეტილების პრეზუმფცია“ - Business Judgment Rule (შდრ: Larry E. Ribstein და Kelly A. Alces, “Directors“ Duties in Failing Firms”, 1 J. Bus. & Tech. L. 529, 536, 2006-2007), რომლის გასაქარწყლებლად მოსარჩელის მიერ რელევანტური მტკიცებულებები წარმოდგენილი არ ყოფილა.

87. ამდენად, საკასაციო პალატა ასკვნის, რომ სარჩელი მოპასუხის მიმართ 31,400.87 ლარის დაკისრების ნაწილში უარსაყოფი იყო, რამდენადაც მოსარჩელემ ვერ დაადასტურა დირექტორის პირდაპირი დაინტერესება კომპანიისათვის ზიანის მიყენების თვალსაზრისით.

88. მოცემულ შემთხვევაში, საკასაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არსებობს საქმის სააპელაციო სასამართლოში ხელახლა განსახილველად დაბრუნების საფუძველი, ვინაიდან საჭირო არაა მტკიცებულებათა დამატებითი გამოკვლევა, ამიტომ საკასაციო სასამართლო უფლებამოსილია, თვითონ მიიღოს გადაწყვეტილება საქმეზე. შესაბამისად, უნდა გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-4 პუნქტი იმ ნაწილში, რომლითაც პირველ კასატორს (მოპასუხეს) დაეკისრა პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 31 400,87 ლარის ოდენობით ზიანის ანაზღაურება და ამ ნაწილში, სარჩელი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

89. პირველი კასატორის შედავება აგრეთვე წარმოდგენილია 39 654.59 ლარის მოპასუხისათვის დაკისრების ნაწილში. საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ ამ ნაწილში, პირველმა კასატორმა ვერ წარმოადგინა დასაშვები და დასაბუთებული საკასაციო პრეტენზია.

90. სსსკ-ის 407-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, საკასაციო სასამართლოსათვის სავალდებულოა დადგენილი ფაქტობრივი გარემოება იმის თაობზე, რომ მოპასუხემ, როგორც პირველი კომპანიის დირექტორმა 2014 წლის 30 ივლისს სარჩელის აღძვრამდე სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენების შესახებ განცხადებით მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა მეორე კომპანიის საბანკო ანგარიშების 39 654.59 ლარის ფარგლებში დაყადაღება. განმცხადებელმა მოთხოვნა დაასაბუთა იმაზე მითითებით, რომ მეორე კომპანიის მიმართ აპირებდა სარჩელის აღძვრას 39 654.59 ლარის დაკისრების მოთხოვნით. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიიის 2014 წლის 31 ივლისის განჩინებით განცხადება სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიების გამოყენების შესახებ დაკმაყოფილდა და ყადაღა დაედო მეორე კომპანიის კუთვნილ საბანკო ანგარიშებს საერთო ჯამში 39 654.59 ლარის ფარგლებში. პირველი კომპანიის სარჩელზე მეორე კომპანიის წინააღმდეგ პირველი კომპანიის დირექტორის - მოპასუხის მიერ, სარჩელზე უარის თქმის გამო, შეწყდა საქმის წარმოება (იხ. ამ გადაწყვეტილების პ- 23).

91. აღსანიშნავია, რომ სააპელაციო სასამართლოს დასკვნა 39 654.59 ლარის მოპასუხისათვის დაკისრების ნაწილში იმ გარემოებას ეფუძნება, რომ პირველი კომპანიის მიერ მეორე კომპანიის წინააღმდეგ აღძრულ სარჩელზე უარის თქმით [სსსკ-ის 272-ე მუხლის „გ“ პუნქტი] მოსარჩელე კომპანიამ, რომელსაც მოთხოვნა გააჩნდა 39 654.59 ლარზე, განიცადა ზიანი. ზიანის დადგომაში კი, მოსარჩელე პასუხისმგებელ პირად მიიჩნევს დირექტორს, რომელმაც არამართლზომიერად განკარგა კომპანიის მიერ დირექტორისთვის მინიჭებული უფლება წარმოედგინა კომპანიის ინტერესები მესამე პირებთან, მათ შორის, სასამართლოში და კეთილსინდისიერად (გულმოდგინედ) განეკარგა კომპანიის საპროცესო უფლება, რითაც ერთმნიშვნელოვნად დაირღვა დირექტორის ფიდუციური მოვალეობები (იხ., ამ გადაწყვეტილების პ- 83). ამასთან, საგულისხმოა ისიც, რომ აღნიშნული დავალიანების მოთხოვნაზე უარის თქმის საპროცესო უფლების რეალიზებით მიყენებული ზიანი არსებითად განსხვავდება იმ ზიანისაგან, რომელსაც მხოლოდ ჰიპოთეტურად ვარაუდობდა მინორიტარი პარტნიორი/მოსარჩელე კომპანიის დირქტორის მიერ მიღებული „ბიზნეს გადაწყვეტილების“ (დირექტორის საქმიანობა კორპორაციული მართვისას/ მატერიალური საკითხების გადაწყვეტა საწარმოს მართვისას) უმართებულობაზე მითითებით, რისთვისაც მტკიცების ტვირთის მაღალი სტანდარტია საჭირო, რომ გაქარწყლდეს დირექტორის მიმართ მოქმედი პრეზუმფცია, რაც ვერ ვიტყვით საპროცესო უფლების იმ თვალსაზრისით განხორციელებაზე, რა დროსაც, სარჩელი მიმართულია მეორე კომპანიის მიმართ არსებული დავალიანების გადახდევინებისაკენ.

92. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო პალატა ასკვნის, რომ მოპასუხემ პირველი კომპანიის მიერ მეორე კომპანიის მიმართ თანხის გადახდის მიზნით აღძრულ სარჩელზე უარის თქმით დაარღვია მასზე, როგორც დირექტორზე დაკისრებულ ფიდუციური მოვალეობა, კონკრეტულად კი, ზრუნვის (გულმოდგინების) მოვალეობა, რამეთუ მოპასუხის ქმედებით კომპანიამ დაკარგა კომერციული შესაძლებლობა სასამართლო გადაწყვეტილებით მიეღწია სასურველი შედეგისათვის. მეტიც, კომპანიას მისი ქმედებით წაერთვა შესაძლებლობა ხელმეორედ იდავოს აღნიშნულ თანხასთან დაკავშირებით სასამართლოში. აღნიშნული კი მიუთითებდა მისი, როგორც კომპანიის დირექტორის მიერ ზრუნვის მოვალეობის დარღვევაზე, ვინაიდან მისი ქმედება ცხადყოფდა, რომ იგი კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებისთვის არ მოქმედებდა, რითაც კომპანიას მიაყენა ზიანი 39 654.59 ლარის ოდენობით (იხ., ამ გადაწყვეტილების პ -23). შესაბამისად, ამ ნაწილში არ არსებობს სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძვლები.

93. განსახილველ შემთხვევაში, საკასაციო პალატის მსჯელობის საგანია აგრეთვე მეორე საკასაციო საჩივარი, რომელიც წარმოდგენილია კომპანიის მინორიტარი პარტნიორის/მოსარჩელის მიერ და რომელიც შეეხება სარჩელის სრულად დაკმაყოფილებას.

94. საკასაციო პალტას მიაჩნია, რომ მეორე კასატორი ვერ ასაბუთებს სარჩელის სრულად დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის არამართლზომიერებას. პირველ რიგში საკასაციო პალატას უსაფუძვლოდ მიაჩნია მეორე კასატორის/ მოსარჩელის მოთხოვნები თავდაპირველი მოპასუხის/კომპანიის იმჟამინდელი დირექტორის მიმართ სწორედ იმ სამართლებრივი დასაბუთებით, რომელეზედაც ყურადღება გამახვილდა ამ გადაწყვეტილების პ- 83-ში და რომელიც ეფუძნებოდა კომპანიის დირექტორის მიმართ ბიზნეს გადაწყვეტილებების მართებულობის შეფასების სირთულესთან დაკავშირებულ სამართლებრივ საკითხს, რა დროსაც მტკიცების ტვირთის მაღალი სტანდარტია დაწესებული. აღნიშნული განპირობებულია (იხ., სუსგ №ას-1158-1104-2014, 06 მაისი, 2015 წელი) „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის“ პრეზუმფციით, რომლის მიღმა იგულისხმება, რომ ხელმძღვანელი კეთილგონიერების ფარგლებში მოქმედებს იმ რწმენით, რომ მისი გადაწყვეტილება მიღებულია საზოგადოების საუკეთესო ინტერესების დაცვის მიზნით და ამ გადაწყვეტილების მიღებისას იგი ინფორმირებული იყო იმ ზომით, რაც მას, მოცემულ ვითარებაში საკმარისად მიაჩნდა, ამ გადაწყვეტილების შედეგებისათვის კომპანიის დირექტორი დაცულია პირადი პასუხისმგებლობისაგან.

95. რაც შეეხება მეორე კასატორის პრეტენზიას, რომ სააპელაციო სასამართლომ არ შეაფასა ზემოაღნიშნული გარემოებები და სასარჩელო მოთხოვნა არ დააკმაყოფილა მხოლოდ იმ საფუძვლით, რომ დღეის მდგომარეობით კრედიტორ პირველი კომპანიის განცხადების საფუძველზე მიმდინარეობდა სააღსრულებო საქმის წარმოება მოვალე ქ. ბ-ის მიმართ და საზოგადოებას არ დაუკარგავს მოვალისაგან თანხის ამოღების შესაძლებლობა, საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ აღნიშნული პრეტენზია დაუსაბუთებელია, რადგან მოსარჩელის/მეორე კასატორის ახსნა-განმარტების გარდა, სხვა რელევანტური მტკიცებულებებით არ დასტურდება.

96. რაც შეეხება საპროცესო ხარჯების ნაწილში წარმოდგენილ მეორე საკასაციო პრეტენზიას, გასაჩივრებული გადაწყვეტილებით დადგენილია, რომ სარჩელი დაკმაყოფილდა მოპასუხისათვის მხოლოდ 71 055.46 ლარის დაკისრების ნაწილში. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლომ სარჩელზე და სააპელაციო საჩივარზე გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის 4,974.8 ლარის ოდენობით ანაზღაურება დააკისრა მოპასუხეს. ხოლო ვინაიდან სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ უარყოფილი იქნა, მოსარჩელეს დაეკისრა თავდაპირველი მოპასუხისათვის ამ უკანასკნელის მიერ ადვოკატის დახმარებისთვის გაწეულის ხარჯის ნაწილის 7149 ლარის ანაზღაურება [სსსკ-ის 53-ე მუხლის პირველი ნაწილი].

97. მეორე კასატორი მიიჩნევს, რომ ადვოკატის ხარჯებთან დაკავშირებით, პირველი ინსტანციის სასამართლოს 2015 წლის 11 აგვისტოს განჩინება, 2015 წლის 27 ივლისს თავდაპირველი მოპასუხის განცხადებით მიმართვის შედეგად დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანით ადვოკატის ხარჯების მოსარჩელისათვის დაკისრების მოთხოვნაზე, რაც პირველი ინსტანციის სასამართლომ არ დააკმაყოფილა, დასაბუთებული და საფუძვლიანია, რადგან სსსკ-ის 261-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანის საკითხი შეიძლება დაისვას გადაწყვეტილების გამოცხადებიდან 7 დღის ვადაში, რომლის გაგრძელება დაუშვებელია.

98. მეორე კასატორი აღნიშნავს, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება გამოცხადდა 30 ივნისს, ხოლო მოპასუხის წარმომადგენელმა სასამართლოს 27 ივლისს მიმართა, რითაც მხარემ დაარღვია ზემოაღნიშნული ვადა. მეორე კასატორი დამატებით აღნიშნავს, რომ განჩინებაში მითითებული იყო მისი კერძო საჩივრით გასაჩივრების ვადის თაობაზე, თუმცა, მხარემ არ გამოიყენა ეს შესაძლებლობა, რის გამოც, ამ ნაწილში მისი მოთხოვნა უსაფუძვლოა. ამასთან, წარმოდგენილი საადვოკატო მომსახურების ხელშეკრულების დადების თარიღითა და შინაარსით დგინდება, რომ ამ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ანაზღაურების დამადასტურებელი ქვითარი №30418461 არის 5 000 ლარიანი და არა 3 500 ლარიანი. ხელშეკრულებით შეთანხმებულ ანაზღაურებასაც შეადგენდა 5 000 ლარი, ხოლო 3 500 ლარიანი ქვითრის შესაბამისი მომსახურების ხელშეკრულება არ არის წარმოდგენილი, რის გამოც, გაუგებარია წარმოდგენილი სალაროს შემოსავლის ორდერში №36561061 მითითებული 3 500 ლარი რის ანაზღაურებას წარმოადგენს.

99. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ ამ ნაწილში წარმოდგენილია ნაწილობრივ დასაშვები საკასაციო პრეტენზია.

100. საქმის მასალებით დადგენილია, რომ სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ უარყოფილი იქნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 30 ივნისს გადაწყვეტილებით (იხ., ამ გადაწყვეტილების პ -2).

101. 2015 წლის 27 ივლისს საქალაქო სასამართლოს ადვოკატის ხარჯების მოსარჩელისათვის დაკისრების მოთხოვნით დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანის შესახებ მიმართა თავდაპირველმა მოპასუხემ, რაზედაც თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 11 აგვისტოს განჩინებით უარი ეთქვა იმ მოტივით, რომ განმცხადებელმა გაუშვა სსსკ-ის 261-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანის საკითხის დასმის 7 დღიანი ვადა. აღნიშნული განჩინება განმცხადებელს არ გაუსაჩივრებია.

102. საკასაციო სასამართლო თავის არაერთ გადაწყვეტილებაში უთითებს, რომ „დამატებითი გადაწყვეტილების გამოტანის საკითხის დასმის 7 დღიანი ვადის დენის დაწყებას კი კანონი უკავშირებს გადაწყვეტილების გამოცხადებას და არა მხარისათვის მის ჩაბარებას (იხ. სუსგ №ას-225-217-2012, 25.06.2012 წ.), რადგან სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადების შემდეგ მხარეებისათვის (სასამართლოსათვის) ცხადი ხდება, რომ გადაწყვეტილება გამოტანილია ერთ-ერთი იმ ხარვეზით, რასაც ითვალისწინებს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 261-ე მუხლის პირველი ნაწილი. შესაბამისად, კანონის ზემოაღნიშნული იმპერატიული დათქმა ემსახურება იმ მიზანს, რომ სასამართლომ დროულად გამოასწოროს მის მიერ დაშვებული ხარვეზი“ (იხ. სუსგ-ები №ას-795-754-2013, 29.11. 2013 წ; ასევე, №ას920-870-2015, 09.06.2016წ.) „საკასაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საპროცესო კოდექსით დადგენილი მოწესრიგება, რომელიც იმპერატიულად ადგენს ფორმალურ წესებს, სავალდებულოა არა მხოლოდ მხარეებისათვის, არამედ სასამართლოსათვისაც და ამ რეგულაციების შეცვლა ან განსხვავებული ინტერპრეტაცია მხარეთა ნებაზე ან სასამართლოს მიხედულებაზე ვერ იქნება დამოკიდებული“ (იხ. სუსგ-ები №ას-520-479-2016, 05.09.2016წ; №ას-558-533-2016, 15.07.2016წ; №ას-562-537-2016, 15.07.2016წ; №ას-234-223-206, 22.04.2016წ.).

103. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო პლატას მიაჩნია, რომ დამატებითი გადაწყვეტილებით გადასაწყვეტი საკითხის, რომელზედაც მხარეს უარი ეთქვა საპროცესო ვადის გაშვების საფუძვლით [სსსკ-ის 261-ე მუხლის მე-2 ნაწილი] და რომელიც მას არ გაუსაჩივრებია, სააპელაციო საჩივრის მოთხოვნის ფარგლებში დაყენება დაუშვებელია, რის გამოც, ადვოკატის ხარჯების 5000 ლარის დაკისრების ნაწილში უნდა გაუქმდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-8 პუნქტი.

104. რაც შეეხება სააპელაციო სასამართლოში გაწეული წარმომადგენლის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯის ანაზღაურების საკითხს, ამ ნაწილში, მეორე კასატორი მიიჩნევს, რომ მას/მოსარჩელეს არ უნდა დაჰკისრებოდა თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ წარმომადგენლის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯების ანაზღაურება ამგვარი ხარჯის გაწევის მტკიცებულებათა წარუდგენლობის საფუძვლით.

105. საკასაციო პალატა არ იზიარებს მეორე კასატორის პრეტენზიას ამ ნაწილში და მოიხმობს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დამკვიდრებულ ერთგვაროვან სასამართლო პრაქტიკას. ერთ-ერთ საქმეზე, სადაც მხარეს წარმომადგენლის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯების დამადასტურებელი დოკუმენტი არ ჰქონდა წარდგენილი, საკასაციო სასამართლომ გაიზიარა გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნა, რომ არსებობდა მოგებული მხარისათვის სასამართლოსგარეშე ხარჯის ანაზღაურების წინაპირობები (იხ., სუსგ №ას-330-315-2015, 29 ივნისი, 2015 წელი; სუსგ №ას-792-1114-07, 11 თებერვალი, 2008 წელი). საკასაციო სასამართლოს განმარტებით, „როგორც წესი, მართლმსაჯულების განხორციელება დაკავშირებულია სასამართლო ხარჯებთან და სასამართლოსგარეშე ხარჯებთან... ამგვარი ხარჯების ოდენობა უნდა განისაზღვროს მხარის მიერ სასამართლოში წარდგენილი ფაქტობრივად გაწეული ხარჯების ოდენობის დამადასტურებელი მტკიცებულებების საფუძველზე. ამგვარი მტკიცებულების არარსებობის შემთხვევაში, სასამართლოს მხარის მოთხოვნის საფუძველზე თვითონაც შეუძლია გონივრულ ფარგლებში განსაზღვროს დახმარებისათვის გაწეული ხარჯების ოდენობა, თუკი აშკარაა, რომ პირის უფლების დარღვევის აღკვეთის მიზნით ხარჯი გაღებულია (ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება „პინკოვა და პინკი ჩეხეთის რესპუბლიკის წინააღმდეგ“). სასამართლომ მხარეს ხარჯების ანაზღაურება უნდა დააკისროს მხოლოდ იმ ოდენობით, რა ოდენობითაც ისინი რეალურად და საჭიროებისამებრ იქნა გაღებული იმ მიზნით, რომ აღკვეთილიყო სამოქალაქო უფლების დარღვევა (ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება „ასანიძე საქართველოს წინააღმდეგ“). ამდენად, სასამართლომ ხარჯების განსაზღვრისას უნდა მოახდინოს მხარის სამართლიანი დაკმაყოფილება. აღნიშნულიდან გამომდინარე, საკასაციო სასამართლო თვლის, რომ სასამართლოს შეხედულებით ხარჯების ოდენობის განსაზღვრისას, დავის საგნის ღირებულებიდან გამომდინარე, პროცენტული ცენზის დადგენა გამორიცხავს ხარჯების ხელოვნურად გაზრდას და უზრუნველყოფს იმ მხარის ინტერესების დაცვას, რომელსაც ხარჯების გადახდა უნდა დაეკისროს.

106. მოცემულ შემთხვევაში, საკასაციო პალატა მხედველობაში იღებს იმ გარემოებას, რომ თავდაპირველ მოპასუხეს სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოში მომსახურებას უწევდა ადვოკატი, რომლის მომსახურებისთვის თავდაპირველ მოპასუხეს გაწეული აქვს ხარჯი (იხ., ს.ფ. 104. ტ. 4) 3500 ლარი.

107. საკასაციო პალატა აღნიშნავს, რომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი ადგენს მართლმსაჯულების განხორციელების გამო მოგებული მხარის ინტერესების დაცვის პროცენტულ ზღვარს და კანონმდებლობით გათვალისწინებულია, როგორც ქონებრივი, ისე არაქონებრივი დავისას იურიდიული მომსახურების ხარჯის გონივრული და სამართლიანი ოდენობის განსაზღვრის კრიტერიუმი. 53-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, იმ მხარის წარმომადგენლის დახმარებისათვის გაწეულ ხარჯებს, რომლის სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება, სასამართლო დააკისრებს მეორე მხარეს გონივრულ ფარგლებში, მაგრამ არაუმეტეს დავის საგნის ღირებულების 4 პროცენტისა, ხოლო არაქონებრივი დავის შემთხვევაში - განსახილველი საქმის მნიშვნელობისა და სირთულის გათვალისწინებით, 2 000 ლარამდე ოდენობით. შესაბამისად, საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ ვინაიდან სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ სააპელაციო ინსტანციის სასამართლოშიც არ დაკმაყოფილდა, თავდაპირველი მოპასუხის მიერ ადვოკატის დახმარებისთვის გაწეულის ხარჯის ნაწილის 2,149 ლარის ანაზღაურების მოსარჩელისათვის დაკისრება სსსკ-ის 53-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით მართლზომიერად უნდა იქნეს მიჩნეული და ამ ნაწილში, მეორე საკასაციო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

108. საკასაციო პალატის მსჯელობის საგანია აგრეთვე მოსარჩელის/მეორე კასატორის მიერ წარმოდგენილი კერძო საჩივარიც. აღსანიშნავია, რომ კერძო საჩივრის ავტორი ასაჩივრებს თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების იმ ნაწილს, რომლითაც სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ, პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, შეწყდა საქმის წარმოება სსსკ-ის 272-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის საპროცესო სამართლებრივი საფუძვლით (თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების მე-5 პუნქტი).

109. დადგენილია, რომ თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ, პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, საქმის წარმოების შეწყვეტას ფაქტობრივ საფუძვლად ის გარემოებები დაედო, რომ საქმის მასალებში წარმოდგენილი იქნა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 01.05.2015 წლის გადაწყვეტილება, რომლითაც დადგენილი იქნა, რომ პირველ კომპანიას მისი დირექტორის - მოპასუხის სახით უარი აქვს ნათქვამი სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ იგივე დავის საგანზე, რის გამოც, საქმის წარმოება შეწყდა. სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ სასარჩელო მოთხოვნა როგორც წინამდებარე დავის, ასევე, დასახელებული გადაწყვეტილების შემთხვევაში ეფუძნება იმ ფაქტობრივ მოცემულობას, რომ აუდიტორული კომპანია შპს „ჩ-ის“ დასკვნის მიხედვით, თავდაპირველმა მოპასუხემ ხელფასის სახით 2008 წლის 01 იანვრიდან 2014 წლის 30 ივნისის ჩათვლით პირველი კომპანიისაგან ზედეტად მიიღო 44 273 ლარი, აღნიშნულის გათვალისწინებით კი, კომპანიამ და შესაბამისად, მოსარჩელემ, როგორც ამ კომპანიის 49%-იანის წილის მფლობელმა პარტნიორმა, განიცადა ზიანი.

110. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ ვინაიდან წინამდებარე სარჩელი საზოგადოების პარტნიორის მიერ აღძრულია საზოგადოების სასარგებლოდ, ამასთან დგინდება, რომ საზოგადოებამ უფლების დაცვის მიზნით კონკრეტულ საკითხთან მიმართებით სარჩელით უკვე მიმართა სასამართლოს, რომელზეც დირექტორის მიერ სარჩელზე უარის თქმის გამო შეწყდა საქმის წარმოება, ამასთან, უდავოა, რომ აღნიშნულის თაობაზე გადაწყვეტილება შესულია კანონიერ ძალაში, არსებობდა სარჩელის, როგორც პირველი კომპანიის პარტნიორის სარჩელზე პირველი კომპანიის სასარგებლოდ თავდაპირველი მოპასუხისათვის 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, საქმის წარმოების შეწყვეტის ფაქტობრივ-სამართლებრივი საფუძველი [საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 272-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტი].

111. კერძო საჩივარის ავტორი სადავოდ არ ხდის ზემოაღნიშნულ ფაქტობრივ გარემოებებს და აღნიშნავს, რომ დასახელებულ ორივე დავაში დავის საგანი და საფუძველი ერთიდაიგივეა, თუმცა, განსახილველ დავაში მოსარჩელეს წარმოადგენს კერძო საჩივრის ავტორი და არა პირველი კომპანია, რის გამოც, გამოირიცხება გამოირიცხება სსსკ-ის 272-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტის წინაპირობები. ამასთან, კერძო საჩივარის ავტორის მითითებით სამეწარმეო კანონმდებლობა იმიტომ ითვალისწინებს პარტნიორის დავას ყოფილი დირექტორის თუ სხვა მესამე პირების მიმართ, რომ შესაძლოა მოსარჩელე პარტნიორი საზოგადოებაში უმცირესობას წარმოადგენდეს და დომინანტი პარტნიორები ან/და საზოგადოების დირექტორები განზრახ არ აწარმოებდნენ დავას მესამე პირების ან/და ყოფილი დირექტორების მიმართ და უმცირესობაში მყოფ პარტნიორს უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, დაიცვას საზოგადოების ინტერესები საზოგადოებისსავე სასარგებლოდ.

112. კერძო საჩივრის ავტორმა მიუთითა, რომ განსახილველ შემთხვევაში სწორედ ზემოაღნიშნულ გარემოებას ჰქონდა ადგილი, ვინაიდან, დირექტორმა განზრახ თქვა უარი ყოფილი დირექტორის მიმართ აღძრულ სამოქალაქო საქმეზე და ეს უარი ვერაფრით დაასაბუთა, რითაც საზოგადოებას წაერთვა შესაძლებლობა იგივე საფუძვლით მოითხოვოს ზიანის ანაზღაურება, ამით კი, ირღვევა მისი, როგორც პარტნიორის უფლებები.

113. საკასაციო პალატა კერძო საჩივრის საფუძვლების შესწავლისა და გასაჩივრებული განჩინების სამართლებრივი დასაბუთების შემოწმების შედეგად მიიჩნევს, რომ კერძო საჩივარი არ უნდა დაკმაყოფილდეს, ხოლო სააპელაციო სასამართლოს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-5 პუნქტი დარჩეს უცვლელად შემდეგ გარემოებათა გამო:

114. უდავოდ დადგენილია, რომ პირველ კომპანიას მისი დირექტორის - მოპასუხის სახით უარი აქვს ნათქვამი სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ იგივე დავის საგანზე, რის გამოც, საქმის წარმოება შეწყდა.

115. დადგენილია, რომ სასარჩელო მოთხოვნა როგორც წინამდებარე დავის, ასევე, დასახელებული გადაწყვეტილების შემთხვევაში ეფუძნება იმ ფაქტობრივ მოცემულობას, რომ აუდიტორული კომპანია შპს „ჩ-ის“ დასკვნის მიხედვით, თავდაპირველმა მოპასუხემ ხელფასის სახით 2008 წლის 01 იანვრიდან 2014 წლის 30 ივნისის ჩათვლით პირველი კომპანიისაგან ზედეტად მიიღო 44 273 ლარი, აღნიშნულის გათვალისწინებით კი, კომპანიამ და შესაბამისად მან, როგორც ამ კომპანიის 49%-იანის წილის მფლობელმა პარტნიორმა განიცადა ზიანი.

116. თბილისის საქალაქო სასამართლოს 01.05.2015 წლის გადაწყვეტილებაში სასამართლოს მიერ დადგენილია ფაქტობრივი გარემოება მასზედ, რომ პირველ კომპანიას მისი დირექტორის მოპასუხის სახით უარი აქვს ნათქვამი სარჩელზე თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ იგივე დავის საგანზე, რის გამოც, საქმის წარმოება შეწყდა [სსსკ-ის 271-ე მუხლის „გ“ პუნქტი].

117. შესაბამისად, საკასაციო პალატას მიაჩნია, რომ ამ ნაწილში, არსებობს საქმის წარმოების შეწყვეტის სსსკ-ის 272-ე მუხლის „ბ“ პუნქტის განმაპირობებული ფაქტობრივი გარემოებები, ხოლო კერძო საჩივრის პოზიცია იმის თაობაზე, რომ წარმოდგენილი სარჩელით იგი, როგორც კომპანიის პარტნიორი დავობს თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ და თუკი მას წაერთმევა სასამართლოსადმი მიმართვის უფლება, იმ მოტივით, რომ კომპანიის დირექტორმა უარი თქვა იმავე მოთხოვნაზე, მისი როგორც მინორიტარი პარტნიორი უფლება დაირღვევა, რადგან სარჩელის აღძვრის მიზანიც სწორედ იმაში მდგომარეობს, რომ დაიცვას კომპანია დირექტორის არამართლზომიერი ქმედებით მიყენებული ზიანისაგან და ამასთან, პრაქტიკულ განხორციელებას იქნებოდა მოკლებული საკორპორაციო მართვის საკითხან დაკავშირებით უმცრესობაში მყოფი პარტნიორის უფლება მიმართოს სასამართლოს, დაუსაბუთებელია.

118. საკასაციო პალატა მიუთითებს ამ გადაწყვეტილების პ. 74-76-ში მოცემულ განმარტებაზე და აღნიშნავს, რომ დერივაციული სარჩელის წარდგენისას მოსარჩელე გამოდის საწარმოს წარმომადგენლად, ხოლო განსახილველ შემთხვევაში, მეორე კასატორი, როგორც საწარმოს წარმომდგენელი, მოითხოვს თავდაპირველი მოპასუხისთვის იმ ზიანის დაკისრებას, რომელი ზიანის დაკისრების საკითხზეც, თავის დროზე, საზოგადოების სახელით დირექტორმა უარი თქვა (იხ. პ-114). დირექტორი (მოპასუხე) კი, უფლებამოსილია საზოგადოების სახელით გამოვიდეს სასამართლოში, მეწარმეთა შესახებ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტის საფუძველზე (დისპოზიცია: ხელმძღვანელობის უფლებამოსილება გულისხმობს უფლებამოსილების ფარგლებში საწარმოს სახელით გადაწყვეტილებების მიღებას, ხოლო წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება გულისხმობს საწარმოს სახელით გამოსვლას მესამე პირებთან ურთიერთობაში).

119. ამდენად, წარმოდგენილი იქნა იგივეობრივი სარჩელი თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ, პირველი კომპანიის სასარგებლოდ 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, რაც რაც სააპელაციო სასამართლოს მიერ მართებულად დაედო საფუძვლად ამ ნაწილში, თავდაპირველი მოპასუხის მიმართ საქმის წარმოების შეწყვეტას.

120. მოპასუხე გათავისუფლებულია სახელმწიფო ბაჟის გადახდისაგან სახელმწიფო ბაჟის შესახებ საქართველოს კანონის მე-5 ნაწილის „მ“ პუნქტის საფუძველზე, ხოლო საკასაციო საჩივრის დაკმაყოფილებული ნაწილის პროპორციული სახელმწიფო ბაჟის -1570 ლარის გადახდა, რომლისაგანაც გათავისუფლებული იყო მოპასუხე, უნდა დაეკისროს მოსარჩელეს სსსკ-ის 55-ე მუხლის საფუძველზე, ხოლო სსსკ-ის 53-ე მუხლის საფუძველზე კი, მოპასუხეს (პირველი კასატორი) მოსარჩელის (მეორე კასატორი) სასარგებლოდ უნდა დაეკისროს სარჩელზე, სააპელაციო საჩივარსა და საკასაციო საჩივარზე გადახდილი ბაჟის ნაწილის - 4,758.55 ლარის გადახდა.

სარეზოლუციო ნაწილი:

საკასაციო სასამართლომ იხელმძღვანელა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 408-ე მუხლის მე-3 ნაწილით, 411-ე მუხლით და

გ ა დ ა წ ყ ვ ი ტ ა :

1. პ. ნ-ის საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;

2. ი. რ-ის საკასაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;

3. თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების შეცვლით მიღებულ იქნეს ახალი გადაწყვეტილება;

4. პ. ნ-ის სარჩელი დაკმაყოფილდეს ნაწილობრივ;

5. ი. რ-ეს შპს „ი-სის“ სასარგებლოდ დაეკისროს 39,654.59 ლარის გადახდა.

6. დანარჩენ ნაწილში, პ. ნ-ის სარჩელი ი. რ-ის მიმართ, არ დაკმაყოფილდეს;

7. პ. ნ-ის სარჩელზე თ. ჭ-იას მიმართ, შპს „ი-სის“ სასარგებლოდ 44 273 ლარის დაკისრების ნაწილში, შეწყდეს საქმის წარმოება.

8. პ. ნ-ეს თ. ჭ-იას სასარგებლოდ დაეკისროს ადვოკატის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯის ნაწილი - 2,149 ლარის გადახდა.

9. თ. ჭ-იას მოთხოვნა ადვოკატის მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯის ნაწილის - 5000 ლარის პ. ნ-ისათვის დაკისრების შესახებ, არ დაკმაყოფილდეს;

10. პ. ნ-ის კერძო საჩივარი თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის 2016 წლის 2 ივნისის გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის მე-5 პუნქტის გაუქმების შესახებ არ დაკმაყოფილდეს;

11. ი. რ-ეს პ. ნ-ის სასარგებლოდ დაეკისროს სარჩელზე, სააპელაციო საჩივარსა და საკასაციო საჩივარზე გადახდილი ბაჟის ნაწილის 4,758.55 ლარის გადახდა;

12. პ. ნ-ეს სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ დაეკისროს სახელმწიფო ბაჟის გადახდა 1570 ლარის ოდენობით შემდეგ ანგარიშზე: ქ.თბილისი, „სახელმწიფო ხაზინა“ ბანკის კოდი TRESGE22, მიმღების ანგარიშის №200133900, სახაზინო კოდი 300773150.

13. საკასაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საბოლოოა და არ გასაჩივრდება.




უკან დაბრუნება